Vergi işlemleri esnasında daha az vergi ödeyebilmek için çeşitli uygulamalar gerçekleştirilebilir. Bu uygulamalar yasal değildir. Dolayısıyla suç kapsamında yer alır. Naylon fatura, giriş faturası bulunmayan mal ya da hizmet adına düzenlenen fatura olarak tanımlanabilir. Katma Değer Vergisi uygulaması ile yaygınlaşan naylon faturanın Katma Değer Vergisi iadesi ile yaygınlaştığı söylenebilir. Peki naylon fatura nedir, naylon faturanın cezası nelerdir? Sizin için naylon fatura ile ilgili bilinmesi gereken tüm soruları yanıtladık.
Sahte bir belge olan naylon fatura, çeşitli amaçlarla kesilir:
- Vergi işlemleri esnasında daha az vergi ödemek
- Vergi iadesinden faydalanabilmek
- Vergi ödeme yükümlülüğünden muaf olmak
Tamamen hiçbir zaman vergi ödememek naylon faturanın tercih edilmesinin nedenleri arasında yer alır.
Vergi Usulü Kanunu m. 359/b hükmü uyarınca sahte belgenin tanımı, gerçek bir muamele veya durum olmamasına rağmen bunlar varmış gibi düzenlenmesi şeklinde yapılır. Naylon faturanın düzenlenmesi ve kullanılması “ekonomik bir suç” olarak kabul edilir. Maddi menfaat elde etmek amacıyla gerçekleştirilen suçlar ekonomik suç kapsamında yer alır. Naylon faturanın düzenlenmesinin en önemli amacı gelir elde etmektir. Naylon faturanın düzenlenmesi suç teşkil etmekte olup ilgili kanunda yer alan hükme göre bu tür belgeleri düzenleyenler ya da kullananlar 18 aydan 15 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Naylon (Sahte) Fatura Nedir?
Sahte fatura, haksız kazanç elde etmek için vergi kaçırma ve sahte belge düzenleme olarak tanımlanabilir. Herhangi bir hukuki ilgi bulunmadığı halde varmış gibi düzenlenen ve kullanılan faturalardır. Örneğin bir mal ya da ürün satın alınmadığı halde alınmış gibi gösterilmesi sahte faturaya dahil olur.
Bir belgenin sahte belgeye konu olabilmesi için çeşitli unsurları içermesi bir zorunluluktur. Aksi durumda belge düzenlenmemiş kabul edilir. Bu durum ise belgenin sahte olarak nitelendirilmesini engeller. Tamamen gerçek dışı olarak düzenlenen sahte faturaların cezai yükümlülüğü bulunur. Fakat suçun oluşabilmesi için faturanın aslında sahtecilik yapılması zorunlu değildir. Yalnızca surette sahtecilik yapılması da suçun oluşmasına sebebiyet verebilir. Bu kapsamda sahtecilik ve kısmen sahtecilik genel olarak şu şekilde özetlenebilir:
Kısmen Sahtecilik: Gerçek ve gerçek olmayan vergi olaylarının aynı anda faturada bulunması durumu kısmen sahteciliğe dahil olur. Yani satılan bir malın yanı sıra satılmayan malın da faturalandırılması bu kapsama girer. Bu nedenle tamamen bir sahtecilik yapılmamış olur.
Tamamen Sahtecilik: Gerçekte meydana gelmemiş bir vergi olayının gerçekleşmiş gibi gösterilmesi tamamen sahtecilik kapsamında değerlendirilir.
Sahte faturanın kullanımı doğrudan suç unsuru kabul edilir. Sahte faturanın kullanılabilmesi için gerçeği yansıtmayan bir faturanın bilerek ve isteyerek kullanılmış olması gerekir. Faturanın tüm unsurlarının bulunması gerekmekte olup zorunlu unsurların bulunmaması, sahte faturanın oluşumunu engeller. Sahte faturanın bir suç olabilmesi için suça konu olan faturanın kullanan kişi tarafından düzenlenmiş olması bir zorunluluk değildir. Suç unsuru kabul edilebilmesi için gerçeği yansıtmayan faturanın kullanılmış olması yeterlidir.
Naylon Fatura Neden Kesilir?
Naylon fatura ne demek, neden kesilir soruları özellikle son zamanlarda cevabı merak edilen sorular arasında yer alır. Sahte faturanın kullanımında birçok neden ön plana çıkar. Bu nedenler genel hatlarıyla aşağıdaki gibi sıralanabilir:
Vergi Kaçırma
Naylon faturanın kullanımının nedenlerinden ilki vergi kaçırmadır. Gelirlerini düşük göstermek isteyen çeşitli işletmeler, bu sayede vergi ödemekten kaçınabilir. Vergi kaçırma teşebbüsünde bulunan işletmeler, vergi otoritelerine gerçek durumlarını göstermez. Bunun yerine kasti şekilde durumlarını yanlış gösterip daha az vergi ödemeyi hedefler. Vergi Usul Kanunu’nda bu eylem bir suç teşkil eder.
Kredi Alma ya da Kredi Limitini Arttırma
Kredi alma ya da kredi limitini arttırma, naylon faturanın düzenlenmesinin bilinen nedenlerinden bir diğeridir. Finansal durumlarını çok daha iyi göstermek isteyen çeşitli işletmeler, böylelikle kredi limitini arttırma şansı elde edebilir. Bunun yanı sıra kredi almak için de bu tür düzenlemeler gerçekleştirilebilir.
Maliyetleri Düşürme
Maliyetlerin düşürülmesi, bazı işletmelerin daha fazla kâr elde etmesinin yöntemlerinden bir tanesidir. Bu nedenle sahte faturanın düzenlenmesinin temel nedenlerinden biri, maliyetleri düşürmektir. İşletmelerin finansal durumlarını hatalı gösterebilen bu durum suç teşkil eder.
Sigorta İndirimi Elde Etme
Naylon faturanın düzenlenmesinin nedenlerinden bir diğeri sigorta şirketlerinden indirim elde etme isteğidir. Naylon faturanın düzenlenmesi suretiyle mal değerinin yüksek gösterilmesi hedeflenebilir. Bu durum, sigorta şirketlerinden daha yüksek tazminat elde edilmesini sağlar. Bu amaçla kişiler ya da işletmeler tarafından naylon faturanın düzenlendiği gözlemlenebilir.
Kayıt Dışı Ekonomi
Sahte faturanın kullanımı kayıt dışı ekonominin çok daha güç kazanmasını sağlayabilir. Ekonomik sistemde şeffaflığın azalmasına neden olabilen bu durum, ülke ekonomisi için son derece problemlidir.
Yolsuzluk
Bir işletmede çalışmakta olan kişiler, sahte fatura oluşturarak işletmeden haksız kazanç elde edebilir. Yolsuzluk olarak nitelendirilebilen bu durum, sahte faturanın kapsamında yer alır.
Belirtilen durumların her biri naylon faturanın kapsamında bulunan konular arasındadır. Sahte faturanın oluşturulması ve kullanımı yasa dışı olduğundan suç teşkil eder.
Naylon Fatura Nasıl Oluşturulur ve Kesilir?
Naylon faturanın oluşturulması ve kesilmesi bir suç unsurudur. Bu nedenle bu tür eylemlerde bulunan kişiler, ilgili yasanın öngördüğü şekilde cezalandırılır. Faturanın oluşturulabilmesi için ortada satılan bir mal ya da hizmet bulunması gerekir. Bu unsurların bulunmaması, faturanın düzenlenememesi anlamına gelir. Sahta faturanın da kapsamında tam olarak bu hususlar yer alır. Eğer faturaya dahil olan bir hizmet ya da mal bulunmuyorsa, bu durumda sahte faturanın düzenlenmiş olduğu anlaşılır.
Naylon faturanın işletme adına tesis edilmesi mümkün olmakla birlikte kişi kendi adına da işlemleri yapabilir. Fakat daha çok ortak olunan işletme üzerinden gerekli işlemler yapılır. Bununla birlikte failin herhangi bir şirkete ortak olmadığı durumlar da mevcuttur. Başka kişilere verilen küçük bedeller karşılığında o kişiler üzerinden şirket açılabilir. İlgili şirket adına fatura kesilerek faturalar karşılıksız bir şekilde düzenlenebilir. Ardından bu faturaların satışı yapılabilir. Aslında burada satışa konu olan mal ya da hizmet olmamakla birlikte faturanın kendisi satışın merkezinde yer alır. Bu tür amaçlarla sahte faturanın kesilmesi mümkündür. Bunların yanı sıra farklı amaçlarla naylon faturanın kesilmesi de olanaklıdır.
Kara para aklamak, daha az vergi ödemek, hayali ticaret yapmak; naylon faturaların düzenlenmesinin nedenleri arasında yer alır. Bunun yanı sıra özellikle katma değer vergisinin ödenmemesi için de sahte faturaların düzenlendiği görülür. Naylon faturaların tespit edilmesinin en önemli adımlarından biri vergi incelemelerinin gerçekleştirilmesidir. Sahte faturanın düzenlendiği tespit edilirse düzenleyen kişi veya kişiler hakkında gerekli cezai uygumalar yapılır.
Eğer bir mükellefiyet adına naylon faturanın düzenlendiği tespit edilirse fatura düzenleme fiilini gerçekleştiren mükelleften fatura almış diğer mükelleflerin tamamı inceleme kapsamında yer alır. Yapılan incelemeler sonrasında suçun karşılığında verilmesi gereken cezai işlem uygulanır.
Naylon Fatura Suçundan Kim Sorumludur?
Yasa dışı bir faaliyet olan naylon faturayı oluşturan kişiler bu suçtan sorumlu olur. Sahte fatura düzenleme suçu kapsamında sorumluluk genellikle düzenleyen kişiye ait olmakla birlikte suça ortak olan kişiler de bulunabilir. Naylon faturanın sorumluları genel hatlarıyla aşağıdaki gibi sıralanabilir:
Faturayı Düzenleyen Kişi
Naylon faturanın sorumlularından ilki faturayı düzenleyen kişidir. Eğer oluşturulan fatura gerçek dışı bilgiler içeriyorsa bu durumda belge, sahte faturanın kapsamında yer alır. Bu tür durumlarda yasa dışı faaliyetin esas sorumlusu faturayı düzenleyen kişi olacaktır.
Faturayı Kullanan Kişi
Sahte faturanın düzenlendiğini bilen ve buna rağmen faturayı kullanan kişiler de naylon faturanın sorumluları arasında yer alır. Faturayı kullanan kişiler mali avantaj elde etmeye çalışan ya da vergi kaçakçılığı yalan taraflar da olabildiği için faturayı kullanan kişinin kapsamı son derece fazladır.
İşletme Sahipleri ya da Yöneticiler
Sahte faturanın düzenlenmesinin asıl nedeni işletme sahipleri ya da yöneticiler olabilir. İşletme kapsamında oluşturulan sahte faturalar işletme sahiplerinin bilgisi dahilinde gerçekleştiriliyorsa bu durumda işletme sahipleri de suça ortak kabul edilir.
Muhasebe Personelleri ya da Danışmanlar
İşletme içerisinde çalışmakta olan muhasebe personelleri veya danışmanlar, sahte faturaların düzenlenmesine neden olabilen kişiler arasında yer alır. Eğer muhasebe personelleri ya da danışmanlar tarafından sahte belgeler destekleniyorsa, bu kişiler de cezai işlem kapsamında bulunur.
Naylon faturada mali müşavirin sorumluluğu doğrudan ortaya çıkmaz. Mali müşavirler çoğunlukla müşterilerine vergi konularında danışmanlık yapmakla birlikte mali müşavirlerin müşterilerinin eylemlerinden doğrudan sorumlu tutulmaları son derece nadir görülen bir durumdur.
İlgili yasa gereği vergi mükellefinin gerçek kişi olması durumunda eylemin gerçek kişi tarafından gerçekleştirildiği kabul edilmekte olup bütün işlemler bu esas dahilinde yapılır. Eğer mükellefin yanında çalışan bir kişi varsa, bu eylemin mükellefin dışında gerçekleştiğinin mükellef tarafından kanıtlanması gerekir.
Yasa kapsamında mükellefin tüzel kişi olması durumunda ise kaçakçılık eyleminden yönetim kurulu ya da şirket kanuni temsilcisi veya şirket müdürü eylemden sorumlu tutulur.
Sahte faturanın failinin kimler olduğu kadar sahte fatura nasıl anlaşılır sorusunun cevabı da önem verilmesi gereken bir konudur. Sahte faturanın anlaşılmasını sağlayan çeşitli hususlar mevcuttur. Bu hususlar genel olarak şu şekilde sıralanabilir:
- Mal ya da hizmet aldığınız kişinin işletmesine giderek böyle bir kişinin bulunup bulunmadığını teyit edebilirsiniz.
- Mal ya da hizmet aldığınız kişinin size sunduğu faturanın kendisine ait olup olmadığını tespit edebilirsiniz.
- Mal ya da hizmet aldığınız firmanın web sitesi varsa eğer firma ile ilgili araştırmayı web sitesi üzerinden gerçekleştirebilirsiniz. Özellikle bir web sitesine sahip firmalar kişide çok daha fazla güven oluşturabilir.
- Mal ya da hizmet satın aldığınızda ödemeleri banka üzerinden yapmanız son derece önemlidir.
- Alınan malın nasıl nakledildiği dikkate değer unsurlardan bir diğeridir. Eğer malın nakliyesi belgelerle ispat edilebiliyorsa bu durum sizin için güven unsuru haline gelebilir.
- Mal aldığınız mükelleflerin faal olup olmadıklarını Gelir İdaresi Başkanlığı web sitesi üzerinden kontrol edebilirsiniz.
Belirtilen hususların her biri, naylon faturanın anlaşılması adına oldukça önemlidir. Bu nedenle her bir unsuru göz önünde bulundurarak naylon faturanın düzenlenip düzenlenmediğini kontrol edebilirsiniz.
Naylon Fatura Avantajları ve Dezavantajları Nelerdir?
Naylon faturanın, sahte faturayı düzenleyen kişi için sözde avantajları bulunabilir. Fakat bu avantajlar kesinlikle yasa dışı eylem kapsamında yer alır.
- Şirketler gerçek durumlarını gizleyip gelir miktarlarını yüksek göstererek kredi konusunda kendilerine kazanç sağlayabilir. Bu durum ilgili şirket için avantaj olarak görülebilmekle birlikte yapılan eylem suç unsurudur.
- Bir işletmede çalışmakta olan kişiler sahte faturaları oluşturarak haksız kazanç elde etmek isteyebilir. Bu sayede kişi kâr elde ettiğini düşünse de yaptığı eylem tamamen yasa dışıdır.
Belirtilen hususların her biri, sahte faturayı düzenleyen kişi için avantajlı görünebilir. Çünkü kişi, sahte faturayı düzenleyerek kendisi için yarar getiren bir eylemde bulunduğunu düşünür. Fakat durum bunun tam tersidir. Çünkü faturada sahtecilik, kişiye cezai işlem uygulanmasına neden olur.
Naylon fatura cezası bulunduğundan naylon faturanın çeşitli dezavantajları mevcuttur. Bu dezavantajlar genel hatlarıyla şu şekilde sıralanabilir:
- Sahte faturanın düzenlenmesi yasa dışı bir işlem olarak kabul edilir. Bu nedenle sahte faturanın düzenlenmesi neticesinde dolandırıcılık, vergi kaçırma başta olmak üzere çeşitli cezai uygulamalar kapsamına girebilirsiniz.
- Sahte faturaların düzenlenmesi neticesinde iş hayatında var olan itibarınızı kaybedebilirsiniz. İş dünyasında güvenirliğinizi kaybetmeniz ise iş akışının olumsuz etkilenmesine neden olabilir.
- Vergi daireleri, sahte faturaların düzenlendiğine dair ihbar aldıklarında ya da düzenli kontroller sırasında şirketinizi denetleyebilir. Bu durum, yasal ve mali sorunlarla baş başa kalmanıza sebebiyet verebilir.
- Vergi gelirlerini azaltabilen sahte faturaların düzenlenmesi, ekonomik istikrarsızlığa da neden olabilir. Vergi gelirlerinin azalmasının bir diğer olumsuz etkisi ise kamusal hizmetlere sağlanan kaynakların düşmesiyle sonuçlanabilir. Bu durum, ülkedeki genel ekonomik dengesizliğin nedenleri arasında yer alır.
- Sahte faturayı düzenleyen kişiler; birtakım hukuki sorunlar, ceza ve itibar kaybı gibi sorunlarla baş başa kalır. Bu durum, işletmenin sürdürülebilirliğini olumsuz yönde etkiler.
- Sahte faturaların düzenlenmesinin bir diğer olumsuz sonucu, iş ilişkilerinin bu durumdan etkilenmesidir. Müşteriler, tedarikçiler ve iş ortaklarıyla ilişkileriniz olumsuz etkilenebilir ve uzun vadeli iş birlikleri tehlikeye girebilir.
Sahte faturaların düzenlenmesi, genel olarak yukarıdaki gibi çeşitli olumsuz durumlara neden olur. Naylon faturaların hazırlanması yasa dışı bir eylem olduğundan bu tür eylemlerde bulunan kişiler gerekli cezai uygulamalara maruz kalacaktır.
Naylon faturayı düzenleyen kişi kadar faturanın mağdurları da durumun olumsuz etkileriyle karşı karşıya kalabilir.
Naylon Fatura ve e-Fatura Arasındaki Farklar Nelerdir?
Naylon fatura ile e-fatura arasındaki en önemli fark, e-faturanın yasal olmasıdır. Naylon faturanın oluşturulması ise sahte fatura kullanma suçu kapsamına girer. E-fatura, elektronik ortamda gönderilen faturaların tanımlanması için kullanılır. Kâğıt faturaların yerine kullanılan e-faturalar, bilinçsiz kâğıt tüketiminin önüne geçmeyi hedefler. Bu nedenle e-fatura hem yasaldır hem de son derece çok özel bir amaca sahiptir. Ülkemizde e-fatura 2013 yılından beri kullanılır.
E-fatura ile ilgili dikkat çeken pek çok özellik bulunmakta olup bu özellikler şu şekilde özetlenebilir:
- Vergi Usul Kanunu’na göre belirli koşulları sağlayan mükellefler tarafından kullanılmaları mümkündür.
- Kâğıt fatura ile aynı hukuki özelliklere sahiptir.
- Satıcı ve alıcı arasında zaman ve maliyet tasarrufunun sağlanmasına imkân tanır.
- İşletmeler e-fatura kullanabilmek için Gelir İdaresi Başkanlığına başvuruda bulunmak durumundadır.
- E-fatura kullanımı belirli durumlarda zorunludur.
Yasa dışı bir eylem olan naylon faturanın özellikleri ise şu şekildedir:
- Naylon faturanın hazırlanılması ve kullanılması suç kapsamına girer.
- Vergi işlemleri esnasında daha az vergi ödemek, işletmeye kâr sağlamak, vergi indirimi almak gibi amaçlarla oluşturulur.
- Satın alınmamış mal veya hizmet üzerinden oluşturulur. Bu nedenle sahte bir belgedir.
- Bir faturanın sahte olarak nitelendirilebilmesi için belirli şartları sağlaması gerekir.
- Naylon faturayı oluşturan kişilere cezai işlem uygulanır.
Naylon faturayla e-fatura arasındaki farklılıklar yukarıdaki gibidir. Bu farklılıkların en önemlisi, e-faturanın yasal olması, sahte faturanın ise yasa dışı eylem kapsamına girmesidir. e-Arşiv Fatura Nedir? Nasıl Kesilir? yazımızda da bahsettiğimiz üzere birtakım adımların uygulanması ile e-fatura kesilebilir. Bunun yanı sıra naylon faturanın oluşturulması, yasa dışı eyleme dahil olduğundan naylon faturayı kesen ve kullanan kişilere, kanunda yer alan cezai işlem uygulanır.
Naylon Fatura Örnekleri ve Formatları Nelerdir?
Naylon faturanın çeşitli amaçlarla hazırlandığı bilinse de sahte faturayı hazırlamak ve bunu kullanmak suç teşkil eder. Bir faturanın sahte olabilmesi için şu bilgilerin faturada yer alması son derece önemlidir:
- Tarih
- Fatura numarası
- Satıcı bilgileri
- Alıcı bilgileri
- KDV
- Fiyat
- Mal ya da hizmet bilgileri
Bu bilgilerin yer aldığı faturalarda alınan mal ya da hizmetin fiyatı yanlış gösterilmiş veya mal/hizmet satın alınmamışsa düzenlenen fatura sahte olarak nitelendirilir.
Naylon faturaların kullanımı farklı şekillerde olabilir. Sahte faturanın örnekleri aşağıdaki gibi sıralanabilir:
Gerçekte satın alınmayan bir mal üzerinden sahte faturanın düzenlenmesi mümkündür. Eğer bir mükellef, gerçekte satın almadığı bir bilgisayar ya da telefon için fatura düzenlerse bu durum sahte faturanın kapsamına girer.
Gerçekte satın alınan malın değeri arttırılır veya azaltılırsa bu durum da doğrudan naylon faturaya dahil olur. Örneğin bir kişi bir bilgisayarı 30.000 TL’ye almış olabilir. Fakat satın almış olduğu bilgisayar için 10.000 TL’lik fatura düzenlerse sahte bir belge hazırlamış olduğu için bu durum doğrudan saç kapsamına girer.
Sahte faturaların elektronik fatura, matbu fatura ve serbest format olmak üzere üç farklı şekilde oluşturulabildiği görülür. Matbu fatura formatında, faturanın üzerinde yer alması gereken bilgilerin tamamı bulunur. İnternette düzenlenen bu tür faturalar, elektronik ortamda muhafaza edilir. Çoğunlukla vergi kaçırma amacıyla düzenlenen sahte faturalarda, belgenin üzerinde yer alan tutarlar gerçek tutardan çok daha düşük gösterilerek mükellef vergiden kaçar. Bunun yanı sıra kara para aklamak için oluşturulan sahte faturalarda, fatura üzerindeki tutarlar gerçek tutardan çok daha yüksek olacaktır.
2024 Yılı Naylon Fatura Cezası
Naylon fatura cezası 2024 ile ilgili olarak, sahte veya naylon fatura düzenleyen veya kullanan kişilere uygulanan cezalar Vergi Usul Kanunu (VUK) çerçevesinde düzenlenmektedir. Güncel bilgilere göre, sahte fatura kullanan kişiler, üç yıldan sekiz yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılabilmektedir. Aynı şekilde, sahte fatura düzenleyen kişiler için de üç yıldan sekiz yıla kadar hapis cezası öngörülmektedir.
Bu cezalar, vergi kaçakçılığı ile mücadele kapsamında caydırıcılığı artırmak ve vergi adaletini sağlamak amacıyla belirlenmiştir. Naylon fatura suçu hem mali hem de adli yaptırımları içerebilir ve bu suçun tespiti durumunda vergi dairesi tarafından ilgili işlemler başlatılır. Bu nedenle, mükelleflerin ve işletmelerin vergi mevzuatına uygun hareket etmeleri ve herhangi bir vergi kaçakçılığına bulaşmamaları büyük önem taşır.
Figopara ile İşletmenizin Finansal Süreçlerini Hızlandırın!
KOBİ'ler için finansal çözümler konusunda yenilikçi bir yaklaşım sunan Figopara, tek bir platform üzerinden çeşitli finans kuruluşlarının tekliflerini kolayca karşılaştırma imkânı sunuyor. Bu sayede işletmeler, finansal ihtiyaçlarına en uygun çözümleri hızlı ve verimli bir şekilde bulabilirler.
Figopara platformuna üye olmak yalnızca birkaç dakika alır, bu da işletmeler için büyük bir kolaylık sağlar. e-Fatura finansmanı desteği gibi hizmetlerle, Figopara işletmenizin finansal esnekliğini ve nakit akışını güçlendirir. İşletmenizin finansal yönetimini Figopara ile yeniden şekillendirin ve daha güçlü bir finansal gelecek inşa edin.