Çalışanların en çok merak ettiği konulardan birisi 2024 yılı güncel sigorta prim ödemeleridir. Hem işveren hem de çalışan açısından önem arz eden konuya dair önemli ayrıntıların ve güncel bilgilerin sunulduğu yazımızı inceleyerek bilgi edinebilirsiniz.
Çalışanların hizmetine karşılık çalışma hakkı olarak düzenli ve eksiksiz şekilde yapılan işveren ödemesi ‘sigorta primi nedir?’ sorusunu yanıtlar. Bu teminat ücreti bir yükümlülüktür ve işveren tarafından yatırılabileceği gibi, isteğe bağlı şekilde bireysel olarak ödenmesi de mümkündür. Dolayısıyla isteğe bağlı sigorta primi ödemesi genelde çalışan tarafından yapılır.
Çalışanlar için işveren tarafından yapılan sigorta prim ödemesinde çalışanın devlet tarafından sunulan güvencelerden faydalanması amaçlanır. Sağlık hizmetlerinden yararlanma ve emeklilik hakkı bunlar arasında yer alır.
Sigorta Primi Nedir?
Çalışanların emeklilik hakkı ve sağlık hizmetlerinden faydalanması için işveren tarafından devlete yapılan ödemeye sigorta primi denir. Sigorta primi, aynı zamanda sigortalının hizmet veren şirketlere ödediği bedel olarak da tanımlanabilir. Bu durum grup ve birey için yapılan özel sigorta primini ifade eder. İşveren tarafından devlete yapılan ödeme ise; sigorta primi denilince akla ilk gelen ödeme şeklidir.
Özel sigorta primi ise devlete ödenen genel sigorta ödemesinden farklıdır. İsteğe göre yapılan özel sağlık sigortaları, özel şirketlere ödeme yapılarak oluşturulur ve çeşitli kapsamlarda hizmet almayı sağlar. Genellikle kaza ve hastalık gibi beklenmedik durumlara karşı maddi bir güvence niteliği taşır.
Kimler Sigorta Primi Ödemelidir?
Gereklilik unsuru söz konusu olduğunda tüm işverenlerin çalışanları için sigorta primi ödeme işlemini gerçekleştirmesi zorunludur. Aksi takdirde çalışanın yasal hakkını yerine getirmeyen işveren cezalandırılır. İşverenin SGK’ya ödemekle sorumlu olduğu bedel, kanuni şartlar gereği garanti altına alınmıştır. Her sene belirlenen şekilde asgari olarak en düşük sigorta primi üzerinden işlem yapmak mecburidir.
Sigorta kapsamında yer alan çalışanlar SGK başlığında farklı kategorilerde değerlendirilir ve bulundukları kategorinin koşullarına göre mevcut ödemeyi gerçekleştirirler. Prim miktarı, ödemelerin yapılma şekli ve kaç günlük prim bulunduğu gibi ayrıntılar belirlenen kategori şartlarına göre değişir.
Sigorta Primi Ödememenin Cezası Var Mıdır?
İşveren çalışanın sigorta primini aldığı gerçek ücret üzerinden devlete ödemekle yükümlüdür. Mevcut ücretin eksiksiz yatırılmaması halinde çeşitli yaptırımlar uygulanır. Genel sağlık sigortası ve Sosyal Sigortalar Kanununun ikinci maddesinde belirtildiği üzere işverenin çalışan adına SGK'ya eksik bildirimde bulunması idari yaptırım konusudur. Dolayısıyla çalışanın sigorta primlerinin ödenmemesi hâlinde idari para cezası sorumluluğu söz konusu olur.
Sigorta primlerinin düzenli olarak ödenmemesi hem işveren hem de sigortalı çalışanlar için çeşitli yaptırımlara ve cezalara yol açabilir. Sigorta priminin düzenli olarak ödenmemesi durumunda cezalar şunlardır:
- Sigorta primlerinin zamanında ödenmemesi durumunda, gecikme cezası ve gecikme zammı (faiz) uygulanır. Bu, ödenmeyen prim tutarı üzerinden hesaplanır ve gecikme süresine bağlı olarak artar.
- Ödenmeyen primler nedeniyle SGK, işverene karşı hukuki yaptırımlar başlatabilir. Bu, dava açılması ve alacakların tahsili için icra işlemlerini içerebilir.
- SGK tarafından, prim ödemelerindeki eksiklikler ve usulsüzlükler için idari para cezaları uygulanabilir. Bu cezalar, ihlalin boyutuna ve süresine göre değişiklik gösterir.
- İşverenler tarafından düzenli olarak sigorta primi ödenmemesi, çalışanların sosyal güvenlik haklarını olumsuz etkileyebilir. Bu durum, emeklilik, sağlık sigortası, işsizlik sigortası gibi haklarda aksaklıklara yol açabilir.
- Düzenli sigorta primi ödemeyen işverenler, devlet tarafından sağlanan çeşitli vergi indirimleri ve teşviklerden yararlanamayabilirler.
- Sigorta primlerini düzenli ödemeyen işletmeler, hem yasal zorunlulukları yerine getirmediği için olumsuz bir kamuoyu algısıyla karşı karşıya kalabilir hem de potansiyel yasal sorunlarla yüzleşebilir.
Sigorta primlerinin ödenmemesi ciddi sonuçlara yol açabileceğinden, işverenlerin ve çalışanların bu yükümlülüklerini zamanında ve eksiksiz olarak yerine getirmeleri önemlidir. Bu konuda detaylı bilgi ve güncel mevzuat için SGK'nın resmî web sitesini ziyaret etmek veya bir sosyal güvenlik uzmanı ile danışmanlık yapmak yararlı olacaktır.
Sigorta Primi Nasıl Hesaplanır?
Sigorta primi hesaplama adımları güvenlik sistemi tarafından belirlenen oranlar ve çalışan kazançları doğrultusunda hesaplanan verilere dayanır. Prim hesaplaması sırasında kazanç dilimi SGK oranları ve brüt maaş bilgisi üzerinden işlem yapılır. İşverenin katkı sunduğu sigorta kolları ve çalışanın sigorta kollarıyla bağlantılı olup olmaması gibi faktörler prim hesabı yapılırken dikkat edilen diğer unsurlar arasında yer alır. Sizin için örneklerle beraber sigorta prim hesaplaması yaptık.
Örnek olarak 20,002.50 TL brüt maaş üzerinden 2024 yılı için varsayılan oranları kullanarak sigorta primi hesaplaması yapalım. Bu hesaplama, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından belirlenen oranlara göre yapılır.
Çalışanın (Sigortalının) Ödediği Primler
- Emeklilik Primi: Bu prim, çalışanın emeklilik hakkını kazanması için ödenir.
- Brüt maaşın %14'ü.
- Hesaplama: 20,002.50 TL x 0.14 = 2,800.35 TL
- Sağlık Primi: Genel sağlık sigortası primidir ve çalışanın sağlık hizmetlerinden yararlanmasını sağlar.
- Brüt maaşın %5'i.
- Hesaplama: 20,002.50 TL x 0.05 = 1,000.13 TL
- İşsizlik Primi: İşsiz kalan çalışanlara belirli bir süre boyunca maddi destek sağlamak için ödenir.
Brüt maaşın %1'i.
Hesaplama: 20,002.50 TL x 0.01 = 200.03 TL
İşverenin Ödediği Primler
- Emeklilik Primi: İşverenin, çalışanın emeklilik fonuna yaptığı katkı.
- Brüt maaşın %20'si.
- Hesaplama: 20,002.50 TL x 0.20 = 4,000.50 TL
- Sağlık Primi: İşverenin, çalışanın genel sağlık sigortası için ödediği prim.
- Brüt maaşın %7.5'i.
- Hesaplama: 20,002.50 TL x 0.075 = 1,500.19 TL
- İşsizlik Primi: İşsizlik sigortası fonuna işveren tarafından yapılan katkı.
- Brüt maaşın %2'si.
- Hesaplama: 20,002.50 TL x 0.02 = 400.05 TL
Toplam Primler
Toplam Çalışan Primi: 2,800.35 TL (Emeklilik) + 1,000.13 TL (Sağlık) + 200.03 TL (İşsizlik) = 4,000.50 TL
Toplam İşveren Primi: 4,000.50 TL (Emeklilik) + 1,500.19 TL (Sağlık) + 400.05 TL (İşsizlik) = 5,900.74 TL
Bu hesaplama, çalışanın ve işverenin ödemesi gereken toplam sigorta primlerini gösterir. Sigorta primleri hem çalışanın hem de işverenin yasal yükümlülükleri arasında yer alır ve bu primler, çalışanın sosyal güvenlik haklarının temelini oluşturur.
2024 Sigorta Primi Ne Kadar Oldu?
2024 yılı sigorta primi, asgari ücretin artışına bağlı olarak değişiklik göstermiştir. Asgari ücret, 2024 yılı itibarıyla 17.002 TL olarak belirlenmiş, bu da sigorta primlerinin artmasına yol açmıştır.
Özellikle 4/A sınıfındaki sigortalılar için, günlük sigorta primi aşağıdaki gibi hesaplanabilir:
Bir günlük brüt ücretin (567,33 TL) belirli yüzdelerle çarpılması sonucu toplam 273,60 TL tutarında olmaktadır.
Ayrıca, asgari ücretle çalışanlar için 2024 yılındaki sigorta primleri şöyle belirlenmiştir:
İşçi payı: 1.700,20 TL
İşveren payı: 3.375,47 TL
Toplamda ise: 5.075,67 TL
Bunun yanı sıra, Genel Sağlık Sigortası (GSS) primi de asgari ücret artışıyla birlikte yaklaşık olarak aylık 603 TL'ye, yıllık ise 7.243 TL'ye yükselmiştir.
Asgari ücretin işveren maliyeti ise, SGK primi, işsizlik sigortası primi, damga vergisi ve işçilik primi gibi unsurları içerecek şekilde 24.503,06 TL olarak hesaplanmıştır. 2023 yılı sigorta primlerini incelemek için “2023 Sigorta Primi Ne Kadar?” Yazımızı okuyabilirsiniz.
Sigorta Primi Sorgulama Nasıl Yapılır?
2024 yılı için Türkiye'de sigorta sorgulama işlemleri, e-Devlet sistemi üzerinden kolaylıkla gerçekleştirilebilir. İşte bu sorgulamaları yapmak için izlemeniz gereken adımlar:
Sigorta primi girişi sorgulama
- e-Devlet Kapısı veya SGK'nın web sitesi üzerinden sigorta girişi sorgulaması yapabilirsiniz.
- E-Devlet Kapısı'na giriş yapın, "SGK Tescil ve Hizmet Dökümü / İşyeri Unvan Listesi" hizmetini seçin ve gerekli bilgileri doldurarak sorgulamanızı gerçekleştirin.
- SGK web sitesi üzerinden de benzer şekilde sorgulama yapabilirsiniz. Ana sayfadaki “4A Hizmet Dökümü” sekmesini kullanarak işlemi tamamlayın.
Bu sorgulamaları yaparken e-Devlet şifrenizin olması gerekmektedir. Eğer e-Devlet şifreniz yoksa, en yakın PTT şubesine giderek şifre edinebilirsiniz. Ayrıca, bu işlemleri yaparken kişisel bilgilerinizin güvenliğine dikkat etmeniz önemlidir.
4A Sigorta Primi Nedir?
4a sigorta primi ne kadar? Sıklıkla merak edilen konu kapsamında öncelikle 4a sigorta priminin ne olduğuna yakından bakalım. 4a sigorta türü önceleri SSK çatısı altında değerlendirilen ve bu kuruma prim ödeyenleri ilgilendiren bir çalışma sistemiydi. SSK kurumunun SGK’ya bağlanmasıyla bu sigorta türü 4a ismini almıştır.
4a sistemi genel olarak sözleşmeli şekilde özel bir iş yerinde çalışan kişileri kapsar. Dolayısıyla her farklı çalışma türüne göre belirlenen bir sigorta primi vardır. 4a kapsamında ödenen sigorta primi brüt kazanç üzerinden toplam. %37,5 oranındadır.
4B Sigorta Primi Nedir?
4b sigorta türü bilinen eski adıyla Bağ-kur sigortası olarak geçer. Kendi mesleğini yapan ve bağımsız bir şekilde çalışan kişiler bu kapsamda değerlendirilir. 4b sigorta kapsamında serbest meslek sahiplerini, zanaatkar ve esnafları örnek göstermek mümkündür. Dolayısıyla bu kapsamda yapılan SGK ödemeleri 4b sigorta primi kapsamında yer alır.
4C Sigorta Primi Nedir?
4c sigorta primi hesaplama adımları sıklıkla araştırılan konulardan bir diğeridir. 4c sigorta kapsamında kimlerin yer aldığına bakalım. Devlet kadrosunda hizmet veren çalışan ödeme ve sigortaları doğrudan devlet tarafından yapılan kişiler 4c sistemine dahildir. Çalışanların emeklilik ve sağlık güvencesini kapsayan sigorta primi 4c başlığı altında doğrudan devlet tarafından yapılır.
İsteğe Bağlı Sigorta Primi Yapılır Mı?
4a sigorta primi hesaplama gibi temel ödemelerin dışında isteğe bağlı sigorta primi yapılması da söz konusudur. Bu aşamada öncelikle 2 temel sigorta kavramından söz etmek gerekir. İlki doğrudan devlet tarafından güvence altına alınan SGK kapsamındaki sigorta türleridir. İkincisi ise özel şirketler tarafından istek doğrultusunda uygulanan ve çeşitli hakları kapsayan sigorta ödemeleridir.
İsteğe bağlı sigorta primi denildiğinde akla ilk olarak çalışanın inisiyatif alarak kendi çalışma hakları için prim ödemeli sistem gelir. Özellikle 4b kapsamında yer alan ve kendi işini yapan çok sayıda çalışan tarafından tercih edilen bir yöntemdir.
Çalışan kişi bu sayede SGK tarafından sunulan temel sağlık hizmetlerini ve emeklilik için konulan.Haklara sahip olabilir. ‘En yüksek sigorta primi’ kavramı bu aşamada dikkate değer konulardan biridir. Çalışan tarafından yapılan sigorta primi ne kadar yüksek olursa emeklilik sürecindeki ödeme ve maddi açıdan kazanılan haklar da o denli yüksek olur.
Nakit İhtiyaçlarınızda Figopara Desteği Yanınızda!
Finans kurumlarının tekliflerine kolayca ulaşmak ve kurumlar arasında hızlı bir şekilde seçim yapmak için yapmanız gerekenler oldukça basit! Ön ödeme ve ek uğraş olmadan Figopara üyeliği gerçekleştirin, faturanızı ve çeklerinizi ilgili sisteme yükleyin ve gelen teklifleri değerlendirin! Figopara’nın e-fatura finansmanı desteği ile işletmenizin nakit akışını hızlandırabilirsiniz.