Giriş Yap Hemen Başvur
EN

Finansal Analiz Nedir? Finansal Analiz Yöntemleri

Figopara Admin Figopara Admin | 17.10.2023

 Her şirketin belirli bir iş planı ve hedefleri bulunur. Şirketler bu plan ve hedefler doğrultusunda faaliyetlerini gerçekleştirir. Şirketlerin faaliyetlerini gerçekleştirdiği sırada ise odak noktasında finansal analiz yer alır. Peki, finansal analiz nedir? “Finansal analiz nedir, nasıl yapılır ve finansal analiz çeşitleri nelerdir?” sorularının yanıtlarına ve finansal analizin detaylarına yazımızı inceleyerek ulaşabilirsiniz.

Küçük, orta veya büyük fark etmeksizin şirketlerin satışlarını artırmak için ihtiyaç duyduğu bazı stratejiler mevcuttur. Bu stratejiler şirketin sahip olduğu hacim, hitap kitlesi, hedef hacim ölçekleri ve elde bulunan sermaye gibi farklı kategorilere göre değişkenlik gösterir. Ancak hangi strateji belirlenmiş olursa olsun, şirketin ortaya koyacağı yol haritasında değişmeyen ihtiyaçlar söz konusu olur. Bunların başında finansal analiz gelir. 

Finansal analiz yöntemleri şirketlerin gelişim politikalarını besleyen farklı başlıklar için ve değişken hedefler için gerçekleştirilebilir. Dolayısıyla çalışılan başlığa göre kullanılan teknik, yöntem veya argüman da farklı olur. Sonuç olarak oluşan bilgi edinme metodunun getirisi, gelişim stratejilerini besler. 

Finansal Analiz Nedir?

Finansal analiz; firmaların markalaşma yolundaki yol haritasını veya satış artırma hedeflerini belirlerken çeşitli verileri kullanarak oluşturduğu araştırma sürecidir. Bu analiz süreci ve sonucu, hedefe bağlı olarak daima firmanın iyileştirilmesini odakta tutar. Ortaya konan analiz bazen geçmişe dönük satış oranlarının incelemesini içerirken, bazen de gelecek dönem yatırım tahminlerine ilişkin olabilir. Finansal tablolar analizi de mevcut analiz sürecinde ortaya konan verilerin ve tabloların incelenmesini ifade eden bir terimdir.   

Finansal analizler neticesinde bir değerlendirme yapılır ve hedef doğrultusunda ortaya konacak planlamanın detayları netleştirilir. Farklı yöntem, teknik ve argümanlara ihtiyaç duyulan inceleme döneminde; alanında uzman kişi ve kurumlardan destek alınabilir. Şirket kendi bünyesinde finansal analiz yöntemleri geliştirebileceği gibi uzman kadrolarıyla bu hizmeti sunan markalardan da hizmet alabilir. 

Finansal Analiz Yöntemleri Nelerdir?

Finansal analist veya şirketin finans departmanında görev alan uzmanlar tarafından çeşitli kategorilerde araştırma ve analizler yapılır. Bu analizler sırasında farklı yöntem ve teknikler kullanılır. Birbirinden farklı yöntemlere başvurulan analiz süreci, değişken ve sabit sonuçları test etmek için tercih edilir. Alınacak kararlar öncesi veya sonrasında sürece ilişkin değerlendirmeler bu analizlere bakılarak yapılır. Finansal analizler ürün karlılığı için veya satış hacminin yükselmesi adına öngörü geliştirmek için yapılabilir. Bu durumda kullanılan yöntemler de değişir. 

Çeşitli amaçlarla kullanılan finansal analiz yöntemleri şu şekilde sıralanabilir: 

  • Karşılaştırmalı Tablo Analizi (Yatay Analiz) 
  • Yüzde Yöntemi (Dikey Analiz) 
  • Eğilim Yüzdeleri Yöntemi (Trend Analizi) 
  • Oran (Rasyo) Analizi 

Hissedar eğer kâr marjı veya kâr hacminin değerlendirilmesi için analiz yaptırmak istiyorsa eski dönemlerle karşılaştırmalı analiz yöntemini tercih edebilir. Yahut mevcut kâr getirisinin hedef gelire etkisi için oran analizi yapılabilir. Hangi yöntemin kullanılacağına hedeflenen değerlendirme kategorisine ve işlevine göre uzmanlar tarafından karar verilir.

Karşılaştırmalı Tablo Analizi (Yatay Analiz)

Karşılaştırmalı tablo analizi; birbirinden farklı dönemlerde yapılan tablolama verilerinin, tek havuzda karşılaştırılması ile yapılan analiz yöntemidir. Farklı dönemlerin şartları, hedefleri, mevcut potansiyel değerleri de bu tablolarda yer alır. 

Ayrıntılı şekilde dönemlere ait bilgileri sunan tablolar, güncel hedefle bağlantılı olarak değerlendirmeye alınır. Belirli zaman dilimleri arasında gerçekleşen satış hareketleri, nakış akış bilgileri veya yapılan yatırımlar gibi farklı konularda elde bulunan geçmiş zaman tabloları güncel verilerle ya da kendi arasında karşılaştırılır.

Yüzde Yöntemi (Dikey Analiz)

Dikey analiz olarak da adlandırılan yüzde yöntemi aynı dönemin hesaplarıyla ilgili bir değerlendirmedir. Belirlenen dönem içindeki farklı hesapların yüzde bakımından karşılaştırılması şeklinde gerçekleşir. Böylece aynı zaman dilimine ait farklı tablo ve değerler arasında orantı kurulması kolaylaşır. Alınan verilerle sonraki dönemin aynı kategorileri için güvenilir öngörüler geliştirilebilir.

Eğilim Yüzdeleri Yöntemi (Trend Analizi)

Satıcı firmaların verilerinin değerlendirildiği analiz yöntemlerine trend analizi adı verilir. Diğer yöntemlerden farklı olarak uzun vadeli bir değerlendirme şeklidir. Ortalama 5-6 yıllık satış verileri baz alınarak uygulanır. 

Şirketlere ait yıllara yayılan veriler kullanılır ve çeşitli başlıklar için bir endeks yaratılır. Dinamik finansal analiz türlerinden biri olan eğilim yüzdeleri sayesinde nakit akış tablosu dahil olmak üzere farklı tablolama hareketlerinden de yararlanılabilir.

Oran (Rasyo) Analizi

Rasyo analizi bir firmanın mali tablolarındaki değerler arasında ilişki kurulmasını sağlayan yöntemdir. Bu değerlerin birbiri arasındaki ilişkiler tespit edilerek satış verileri farklı açılarla değerlendirmeye alınır. 

Hedef ürün karlılığı veya mevcut kar hacmi gibi farklı konular için rasyo analizi yapmak mümkündür. Önemli olan hangi alanda oran analizi yapılacaksa, şirketin o başlığa ait tablo verilerinden karşılaştırmalı şekilde yararlanmaktır. Finansal sistem ve finansal piyasalar takibinde de oran analizi yöntemine o alanın verileriyle başvurulabilir.

Finansal Analiz Nasıl Yapılır?

Finansal analiz; nakit akışı, satış hacmi, hedef kitle eğilimi ve mevcut endeks değerleri gibi birbirinden farklı amaçlar için kurgulanan değerlendirme modelidir. Bu modelin uygulanması için çeşitli verilerden, tablolama tekniklerinden, arşiv bilgilerinden ve gelecek tahminlerinden faydalanılır. 

Hangi odakta analiz değerlendirmesi yapılacaksa, o başlığı ilgilendiren araştırma araçları tercih edilir. Analiz süreçleri şirketlerin ilgili departmanları tarafından veya finans uzmanı markalar ile yapılır. 

E-fatura finansmanı da analiz sürecine dahil edilerek muhasebeleştirme süreçleri takibe alınabilir. Çeşitli mali başlıklar için alt kategoriler geliştirilebilir. Nakit akışı, faturalama, hedef kitle analizi gibi çeşitli alt başlıklar için ayrı ayrı veya bütüncül bir analiz yapmak mümkündür.

Kimler Finansal Analiz Yapabilir?

Finansal analiz profesyonel şekilde yapılması gereken araştırma türlerinden biridir. Dolayısıyla bu değerlendirmeleri ve karşılaştırmaları yapan kişilerin de alana hakim olması gerekir. 

Finans analistlerinin yürüttüğü bu süreçte çeşitli parametrelerin okunması ve tablolama işlemlerinin yapılması zorunludur. Bu bağlamda analiz süreçlerinin oluşumu ve denetiminde alan uzmanlarıyla çalışmak şarttır. Şirketler kendi bünyelerinde farklı departmanlar oluşturarak finans analistleri çalıştırabilir. Ayrıca alanda hizmet veren profesyonel finans inceleme ve araştırma kuruluşlarından da analiz hizmeti alabilirler.  

Finansal analiz için kullanılan araçlardan biri de entegre özellikli muhasebeleştirme programlarıdır. Bu programlar sayesinde otomatik hale gelen arşivleme, tablolama ve kayıt etme nitelikleri analiz süreçlerine kaynak sağlar. Dolayısıyla finansal analiz yöntemlerinin ihtiyaç duyduğu verilere muhasebeleştirme programlarının entegre hizmeti sayesinde kolaylıkla erişilebilir. 

Finansal analiz verileri ile yönetim planlaması yapmak isteyen şirketlerin, muhasebe programlarında entegre özelliklerine dikkat etmesi gerekir. Bu sayede finans analiz sırasında analistlerin kullanılacağı geçmiş dönem verileri düzenli biçimde arşivlenebilir. 

Finansal Analiz Avantajları Nelerdir?

Finansal analiz sisteminin firma yönetimine sağladığı pek çok avantaj söz konusudur. Geçmişe dönük değerlendirmeler, mevcut durum analizleri ve gelecek öngörüleri başta olmak üzere farklı zaman dilimleri incelenebilir. Böylece şirketin gelişimi ve dönüşümü için güvenilir planlamalar oluşturulur. 

Finansal analiz yapmanın getirdiği avantajlar şu şekilde sıralanabilir: 

  • Firmaya ait genel durumu içeren detaylı yüzdeler elde edilir. 
  • Verilere dayalı gerçekçi öngörüler üretilir. 
  • Geçmiş dönem çalışmalarının başarı veya başarısızlık değerlendirmesi yapılır. 
  • Stratejik karar dönemlerinde analiz sonuçları önemli kaynaklar olarak kullanılır. 

Firmalar açısından finansal analiz teknikleri ve yöntemlerine hakim uzmanlarla çalışmak ya da alanda markalaşmış şirketlerden dijital yazılım desteği almak avantaj sağlar. Otomatik entegrasyon özellikli yazılım hizmetleri de finansal analiz süreçlerini kolaylaştırır.

Finansal Analiz Çeşitleri

Finansal analiz kendi içinde iki ana başlıkta incelenir. Bu türlerden ilki temel analiz, ikincisi teknik analizdir. İki finansal analiz çeşidi de farklı hedef ve hacimler için kullanılabilir. Önemli olan firmanın hangi çeşidi tercih ederse etsin, detaylı ve gerçekçi verilerle hareket etmesidir. Bu amacın gerçekleşmesi de hizmet alınan finans inceleme kuruluşu veya kullanılan yazılım, entegrasyon hizmetinin kalitesiyle orantılıdır. Yani şirketler muhasebeleştirme süreçleri için entegre özellikli yazılımlar tercih ederek finansal analiz süreçlerinde zaman ve iş yükünden de tasarruf edebilir. 

Temel Analiz 

Finansal analiz çeşitlerinden ilki olan temel analiz, genel olarak ekonomik ve nakit bileşenleri incelemek için kullanılır. Bir şirketin karakteristiğine uygun şekilde değerlendirme yapma imkanı sunar. Kullanılan veriler finansal endeksli tablolar ve arşiv ürünleridir. İlgili değerlendirme sonucunda şirkete ait finansal güvenlik değeri ve ana hususlar analiz edilir. 

Teknik Analiz 

Teknik analiz türünde hacim ölçekleri, maliyet değerleri gibi detay incelemeler yapılır. Genel olarak yatırım fırsatları ve gelecek öngörüleri için yol haritası belirlenir. Teknik analistler için hisse senedi faaliyetleri, bono değerleri gibi kritik yatırım araçları mercek altına alınabilir. Bu kaynaklardan yola çıkılarak şirketin gelecek yatırımları için güvenilir planlamalar yapılabilir.  

Borsa yatırımları başta olmak üzere şirketlerin ihtiyaç duyduğu öngörüler için matematiksel değerler finansal analiz süreçleriyle elde edilebilir. Teknik analiz kullanılarak orta ve büyük ölçekli şirketlerin yatırım hareketlerine nitelikli kaynaklar yaratmak mümkün hale gelir. Piyasada oluşan değişiklikler veya kalıplaşmış piyasa hareketleri gibi detaylar da yine teknik analiz unsurları arasında sayılabilir.

Figopara ile İşletme Sermayenizi Artırın!

Figopara ile vadesi gelmemiş alacaklarınızı, vadesinden önce tahsil edebilirsiniz. Tedarikçi Finansmanı platformu olan Figopara, uzun süren prosedür işlemlerine gerek kalmadan yalnızca e-Faturalarınızı sisteme yükleyerek farklı finans kurumlarından teklif almanızı sağlar. Tüm teklifleri tek ekran üzerinden inceleyerek ihtiyacınıza uygun olanı seçebilir ve anında nakit ihtiyaçlarınızı karşılayabilirsiniz.

Size özel sunduğumuz avantajlardan yararlanmak için tek yapmanız gereken hiçbir ek ücret ve şart olmadan platformumuza üye olmak. Siz de hemen Figopara’ya katılın, işletme sermayenizi artırın!

 Finansal Analiz Nedir? Finansal Analiz Yöntemleri