Ticaret Bakanlığı tarafından hayata geçirilen projelerden birisi olan ETBİS e-ticaret sahasında önemli bir yere sahiptir. ETBİS sistemine kaydolma aşamaları ve ETBİS sorgulama gibi adımları yakından takip etmek gerekir. Yazımızda e-ticaret pazarında başarıyı getiren ‘ETBİS nedir ve hangi amaçlara hizmet eder?’ sorularını yanıtlayacağız.
ETBİS, Türkiye'de faaliyet gösteren ve elektronik ticareti düzenleyen Elektronik Ticaret Bilgi Sistemi'nin kısaltmasıdır. Elektronik ticaret yapan veya yapmayı planlayan işletmeler için zorunlu bir kayıt sistemidir.
Peki, ETBİS ne demek? ETBİS, Türkiye'deki elektronik ticaretin güvenli, şeffaf ve düzenli bir şekilde yürütülmesini amaçlayan bir platformdur. Elektronik ticaret platformları, pazaryerleri ve bu platformlar üzerinden ticaret yapan satıcılar ETBİS kayıt işlemini tamamlamalıdır. Bu kayıt, işletmelerin yasal düzenlemelere uygun hareket etmelerini sağlar ve tüketicilerin haklarını korur. Türkiye'deki elektronik ticaret ekosisteminin sağlıklı bir şekilde gelişmesini destekler.
ETBİS Nedir?
ETBİS, yani ‘Elektronik Ticaret Bilgi Sistemi’, Ticaret Bakanlığı bünyesinde kurulmuştur ve e-ticaret alanındaki bazı düzenlemeleri kapsar. Özellikle e-ticaretle meşgul olanları kayıt altına alınmasını ve sanal işletmelerin kontrolünü sağlamayı içerir. Farklı işletme türleri ETBİS hizmetlerine kayıt gerçekleştirebilir. Kayıt aşamalarının değişik koşulları vardır. ETBİS’in bir diğer önemli özelliği de e-ticaret alanındaki verilerin bir merkezde toplanması ve işlenmesidir. Bu verilerin toplanma amacı, istatistik açıdan stratejik bilgilere dönüştürülmesidir.
Sanal dünyadaki hizmet ağını tanımlamak ve yasal çerçevede tutmak amacıyla ortaya çıkarılan bir bilgi sistemi olan ETBİS, çok sayıda ayrıntılı işlemle takip edilir.
ETBİS’e Nasıl Kayıt Olunur?
ETBİS kaydı, ayrıntılı bir sürece sahiptir. Günümüzde pek çok teknoloji sahasında olduğu gibi ETBİS kayıt adımları için de dijital dünyanın nimetlerini kullanmak gerekir. Devlete bağlı resmi bir kurum tarafından hazırlanan bir proje olan ETBİS’e e-devlet kaydı vasıtasıyla giriş yapmak mümkündür.
Ayrıntılı ETBİS kayıt adımlarına geçmeden önce elinizde bulunması gereken birkaç bilgiden söz edelim. Öncelikle işlemlere devam etmek için e-devlet kaydı ve şifresi gereklidir. Benzer şekilde MERSİS numarası (sanatkâr ve esnaflar için ESBİS kaydı) ve kayıtlı bir e-posta adresi kullanımı mecburidir. Doğru takip edildiğinde ETBİS kaydı aşamalarını sorunsuz ve pratik şekilde tamamlamak olanaklıdır. Şimdi, ETBİS kaydı adımlarına yakından bakalım:
- Elektronik Ticaret Bilgi Sistemi kaydı için ilk aşama; Ticaret Bakanlığı’nın ana sayfasına girerek sağ üst bölümde yer alan ‘ETBİS giriş’ bölümüne tıklamaktır. Ardından ‘İşletme Girişi’ kısmını tercih etmek gerekir.
- Daha sonra çıkan ekran e-devlet sistemine yönlendirmelidir. Burada kayıtlı e-devlet bilgilerini girmek gerekir. T.C. kimlik no ve e-devlet şifresi yeterli olacaktır.
- Sonraki adımda karşınıza 3 farklı işlem seçeneği çıkar. Orta bölümde yer alan ‘ETBİS’e Kayıt Ol’ kısmını onaylayarak devam edebilirsiniz. Aynı ekranda sağ bölümde ‘Yetki İşlemleri’ butonu yer alır. Gerekli olması halinde firma çalışanları için yetki izni vermek için bu bölüme giriş yapmalısınız.
- ETBİS’ Kayıt Ol bölümüne giriş yaptıktan sonra e-devlet kaydıyla birlikte var olan ESBİS ya da MERSİS kayıtlı işletmeler görünür olacaktır. Bu ekranda işletmenizi seçerek işleme devam edebilirsiniz. Ardından telefon numarası ve e-posta adresi yazmanız gerekir. ETBİS sistemi üzerinde birden çok site kaydı yapmak mümkün. Bu nedenle kayıtlı siteleri pratik bir şekilde firma bilgileri altında görebilirsiniz. Bu aşamada bilgilerinizi güncelleyebilir ya da pasif siteniz varsa devre dışı bırakabilirsiniz.
- ‘İşlemler’ bölümü, ETBİS kaydının bir diğer adımıdır. Bu başlıkta ‘Site Ekle’ kısmında sıralı soruları yanıtlamanız istenir. Verilen cevaplar doğrultusunda ETBİS kullanıcı türünü belirler ve diğer adımdaki bilgiler için özel bir süreç hazırlar.
- Bu aşamada özellikle ‘hizmet sağlayıcı siteler’ hakkında bilgi sahibi olmak önemlidir. İşletmeniz, genel satış pazarlarından birisine dahil değilse ve bu siteler aracılığıyla işlem yapmıyorsanız; hizmet sağlayıcı olarak nitelendirilirsiniz. Buradaki işlemin tamamlanması ile mobil uygulama ya da site kaydınız açılmış olur ve bilgi girişi için devam edebilirsiniz.
- Sonraki adımlar, sitenin kurulunun ardından gerekli bilgileri doğru şekilde tamamlamak için uygulanabilir. İlk olarak ‘Site’ kutucuğunun sol alt bölümündeki kalem sembolüne tıklayıp, siteniz için logo ve açıklama ekleyebilirsiniz. Bu bilgiler daha sonra sitenizde yer alacak karekoda giriş yapan kullanıcılar tarafından görüntülenir.
- Yine ana ekranda bulunan ‘Site’ kutucuğuna giriş yaparak ‘Siteye Git’ bölümüne girebilirsiniz. Burada karşınıza bilgi girişi yapmak için bir ekran çıkacak. Bilgi girişlerini sağladıkça mavi onay işareti ile adımların tamamlandığı anlaşılabilir. Bu aşamada mal ve hizmetler, ödeme ve ticaret türü, kayıtlı e-posta yani KEP adresleri gibi bilgilerin girişi yapılır. Ayrıca ödeme ve elektronik para, kargo ve lojistik gibi adımlarda da bilgi girişi yapmanız gerekir. Altyapı sağlayıcıları, bankalar ve veritabanları mevcut ekranda tamamlanması önemli olan diğer bilgilerdir. Adres bilgileri ve e-ihracat işlemleri başlıkları da bu bölümde yer alır. Son olarak site doğrulama adımıyla devam edilir. Bu adımlar, işletmeye özel olarak sistem tarafından belirlendiği için farklılık gösterebilir.
- Mal ve hizmetlere dair yapılan bildirim, kaydın bir diğer önemli adımıdır. Satışı gerçekleştirilen hizmet ve malların ikinci el ya da sıfır olarak kaydını bu bölümde yapabilirsiniz. Sayfanın alt tarafında yer alan ‘Kaydet’ seçeneğini onayladıktan sonra diğer sayfaya geçiş yapabilirsiniz.
- Diğer adım, yapılan ticaretin kapsamı ve türünü gösterir. Aynı zamanda hangi ödeme yöntemlerinin kullanıldığı bilgisi de bu aşamada verilir. İlk adımda ticaret türünü gösteren B2B ve B2C gibi belirli seçenekler arasından tercih yapmak gerekir. B2B’nin anlamı işletmeden işletmeye olurken; B2C işletmeden son kullanıcıya giden bir ticaret türünü ifade eder. Değişik işletme modelleri üzerinden farklı tercihler uygulamak mümkündür. Daha sonra, kapıda ödeme, havale seçeneği ve kredi kartı ödemesi gibi uyguladığınız belirli ödeme yöntemlerini kaydetmeniz istenir.
- Kayıtlı e-posta yani KEP adresi girişi önemli işlemlerden birisidir. Çünkü işletme ve ETBİS uygulaması üzerinden yetkililerin iletişimini mümkün kılan bir haberleşme yöntemidir. Yani gerekli olduğu takdirde size bilgi aktarımı yapılabilecek ve girişi zorunlu olan bir alandır. Özellikle yasal tebligatlar e-posta aracılığıyla gönderilir. KEP adresi olmayanların öncelikle resmi sistemler üzerinden bu bilgiyi edinmesi ve e-posta adresi tanımlaması gerekir. Ayrıca KEP adresiniz, mevcut sitenizin iletişim bölümünde de bulunması önemlidir.
- Bir diğer aşama, yine e-ticaret işlemleri için gerekli olan bilgilerin kaydedildiği adımdır. Elektronik para ve ödeme bölümünde belirli seçimler yapmanız istenir. Örneğin; ödeme işlemlerinde belirli bir aracı firma ile çalışmanız durumunda liste üzerinden muhatap firmayı seçmeniz gerekli olur. Bunlar genelde e-ticaret sahasında bilinen ödeme altyapısı sunan firmalardır. Kredi kartı ödeme seçeneği bulundurmuyor ya da doğrudan bankalarla işlem yapıyorsanız; anlaşmanın bulunmadığına dair bilgi verebileceğiniz kutucuğu işaretlemeniz yeterli olacaktır. Ek olarak ilgili firmada yer alan müşteri numaranız, üye işyeri numarası olarak geçer. Kaydederek sonraki adıma geçiş yapabilirsiniz.
- Ulaştırmaya dair hangi yolu izlediğinizi detaylandıran aşama, lojistik firmasının seçildiği bölümdür. Burada çalışılan kargo ve lojistik firması seçimi yapılır. Üye işyeri no bilgisi bu adımda da istenir ve önceki aşamada olduğu gibi bilgileri ekleyebilirsiniz.
- Diğer adım altyapı sağlayıcısı seçimidir. bu bölümde e-ticaret sitenizin bulunduğu yani e-ticaret paketini satın aldığınız firmayı tercih edebilirsiniz. Hizmet aldığınız işletme listede yoksa bu ve diğer bilgi girişleri için Ticaret Bakanlığı’nı arayarak pratik şekilde bilgi edinmeniz mümkündür. Ticaret Bakanlığı’nın resmi çağrı merkezi aracılığıyla ilgili firmanın bilgi girişini talep edebilirsiniz.
- Bankalar hakkında bilgi talep edilen bölümde hizmet alışverişinde bulunduğunuz yerli bankaları kaydedebilirsiniz. İlgili banka kayıtlı değilse, sayfadaki destek talebi bölümünden yardım alabilirsiniz.
- Veritabanı bölümünde işletmelere e-ticaret yapan işletmelerin verilerinin toplanması ve depolanması işlemleri uygulanır. Mevcut veriler yardımıyla işletmeler, e-ticaret etkinliklerinin analizi ve strateji kontrolü gibi işlemler hakkında bilgi edinebilir. Bu sayede daha etkili e-ticaret adımları atmak için yardımcı bilgilere erişmek mümkün olur. Veri depolaması, aynı zamanda işletmenin de içinde yer aldığı sektör gelişimini anlamak açısından önemli bilgiler sağlar.
- Üretim yeri, depo, merkez bildirimi ile öncelikle kargo ve lojistik süreçleri sorunsuz bir şekilde ilerler. Bilgiler kayıt altında tutulur ve ürün teslimi gibi konularda faydalı olur.
- E-İhracat işlemleri bölümü ETBİS’in önemli bir etkinlik alanına işaret eder. Özellikle yurt dışı satışı yapan ve ülkemizde yerleşik olan bir firma için önemli kayıt adımlarından birisi de e-ihracat işlemleri bölümüdür. Güvenli e-ihracat ortamı için bu bilgilerin takibi önemlidir.
ETBİS Kayıt Süresi
ETBİS kaydı teknolojik ulaşım imkânı sayesinde kısa süreli şekilde gerçekleşir. Yalnızca kayıtlı e-posta adresi ya da e-devlet kaydı gibi ön işlemler gerekli olursa zaman alabilir. ETBİS kayıt adımlarının uygulanmasından sonra pratik bir şekilde süreç sonuçlanır.
ETBİS’e Bildirilmesi Gereken Bilgiler
ETBİS uygulamasıyla Ticaret Bakanlığı e-ticaret sistemine dair verileri kaydeder ve işletmeleri somut hale getirir. Kayıt aşamasında bahsedilen bilgilerin kaydedilmesi ile gerekli olan veriler alınmış olur. Bu bilgiler aşağıda özetlenmiştir:
- Etkinlik gösterilen sektör
- Kayıtlı e-posta adresi
- Anlaşmalı olunan kargo ve lojistik firması bilgisi
- Çalışılan bankalar
- Depo, üretim alanı ve merkez adres bilgileri
- Firmaya özel karekod yoluyla site doğrulama bilgisi
- Yurt dışı satışı yapanlar için e-ihracat bilgisi
- Müşteri bilgisinin ve kişisel bilgilerin bulunduğu veritabanı
- Altyapı sağlayıcısı hakkında bilgi
- Varsa anlaşmalı olunan elektronik para ya da ödeme aracısı beyanı
- Ticaret ve ödeme türüne dair bildirim
ETBİS Kayıt Ücreti Nedir?
ETBİS kayıt ücreti, e-ticaret yapanlar için önemli olan bir başka konudur. Elektronik Ticaret Bilgi Sistemi için tüm kayıt adımları ilgili internet sitesi üzerinden tamamlanır ve ek bir ödeme talep edilmez. Dolayısıyla kaydınızı yaparken; bakanlığa ya da farklı herhangi bir kuruma ödeme yapmanız gerekmez.
Kimler ETBİS’e Kayıt Olmalıdır?
2017 tarihli tebliğ kapsamında yürürlüğe giren ETBİS kaydı bazı durumlarda zorunludur. ‘ETBİS kimler kaydolmak zorunda?’ sorusunu yanıtlarken temel 4 başlıktan söz edilebilir.
- Tüzel Kişiler ve Gerçek Kişiler: Tüzel kişiler, şirketler, kurumlar, dernekler, vakıflar gibi hukuki varlıklar. Gerçek kişiler de bireyler olarak ETBİS'e kaydolmalıdır.
- Mükellefler: Vergi mükellefleri, özellikle ticaret yapan işletmeler ve serbest meslek sahipleri, ETBİS'e kaydolmalıdır.
- Diğer Hukuki İşlemleri Yürütenler: Hukuki işlemlerle uğraşan avukatlar, noterler gibi profesyoneller, ETBİS'e kaydolmalıdır.
- Resmi Kurum ve Kuruluşlar: Kamu kurumları ve diğer resmi kuruluşlar da ETBİS'e kaydolabilir ve bu sistem aracılığıyla resmî belgeleri paylaşabilir.
ETBİS'e kaydolmanın amacı, kişilere veya kuruluşlara resmî belgelerin güvenli bir şekilde elektronik ortamda iletilmesi ve bu belgelerin takip edilebilmesini sağlamaktır. ETBİS, kâğıt üzerindeki tebligat süreçlerini elektronik hale getirerek daha hızlı, güvenilir ve etkili bir iletişim sağlamayı amaçlar. Kaydolmak için ilgili resmî kurumların belirlediği prosedürleri takip etmek gereklidir.
ETBİS Nasıl Kullanılır?
Özellikle e-ticaret sahasında kullanıcı güvenliği amacıyla kurulmuş olan ETBİS, pek çok kullanım amacına sahiptir. ETBİS’in kullanım mantığı, doğrudan mevcut site üzerinden giriş yaparak sürdürmeye uygundur. Dolayısıyla ilk kayıt işleminin ardından sıklıkla ve kolay bir biçimde sisteme giriş yapılabilir. ETBİS kullanımında tüketici güvenliği ön plana alınmıştır.
Bunun yanı sıra işletmeler için de çok sayıda pratik fayda sunar. Örneğin; e-ticaret alanının belli bir resmi kurumda görünür olması tüketici potansiyelini ve güvenini artırır. Karekod gibi işletmeye özel uygulamalar sayesinde firma kimliğini tanıtmak oldukça rahat olur. Ek olarak e-ticaret yapan işletmelerin bir araya gelmesini sağlayan platform ile mevcut güncellemeleri ve uygulamaları takip etmek kolaylaşır.
ETBİS Kullanmanın Avantajları Nelerdir?
ETBİS kullanmanın resmî kurumlar, işletmeler ve tüketiciler açısından çeşitli avantajları vardır. Aşağıdaki temel faydalar, ETBİS kullanımını olumlu kılan özelliklerdir:
- E-Ticaret büyüme hızını etkin şekilde takip etmeyi mümkün hale getirir.
- Sağlıklı ve kapsayıcı bir e-ticaret veri tabanı hizmeti sağlar.
- Tüketicinin bilgi alırken; aynı zamanda sanal ortamdaki alışverişlerinde korunmasını sağlar.
- E-Ticaret alanındaki işletmelerden istikrarlı olarak toplanan uzun vadeli veriler sayesinde ülke çapında sürdürülebilir ve hedef odaklı stratejiler geliştirme zemini oluşturur.
- Ülkedeki e-ticaret potansiyelini ve büyüme hızını anlamayı kolaylaştırır.
- Hem işletme hem de tüketici için karşılıklı güvenli ve şeffaf bir alışveriş ortamı kurar.
- E-Ticaret sahasında kayıt dışı oluşumları engeller ve gerekli yükümlülükleri taşıyan firmaların hakkının korunmasına yardımcı olur.
- Sektördeki büyüme hedefi ve satışlardaki güvenlik unsuru daha rahat uygulanır.
Ayrıca Elektronik ticaret platformları, e-fatura düzenleme süreçlerini daha etkili hale getirmek ve ticaretin dijitalleşmesine katkıda bulunmak için ETBİS'i kullanabilirler. Bu noktada, e-fatura nedir sorusu da önem kazanır. E-fatura, kâğıt faturaların dijital bir formata taşınmasıdır. İşletmeler, ETBİS üzerinden e-fatura uygulamalarını entegre ederek mali süreçlerini optimize edebilir ve aynı zamanda çevre dostu bir ticaret yapabilirler. ETBİS, e-fatura gibi dijital araçların kullanımını destekleyerek işletmelerin daha verimli, güvenli ve sürdürülebilir bir şekilde ticaret yapmalarına olanak tanır.
Figopara ile e-Fatura Finansman Yönetiminde Yenilikçi Adımlar
Tedarikçi finansmanı ve kobi finansmanı platformu Figopara ile vadesi henüz gelmemiş ödemelerinizi anında tahsil ederek işletmeniz için sağlıklı bir nakit akışı yaratabilirsiniz. Şirketinizin finansal yönetimini rahatlatmak ve e-fatura finansmanı ürününü kullanmak için Figopara’ya hemen üye olabilirsiniz.