2024 Yılında e-İrsaliye Zorunluluğu

Vergi Usul Kanunu’nda belirtilen hususlara göre oluşturulan e irsaliye, elektronik sevk irsaliye belgeleri olarak tanımlanır. Gelir İdaresi Başkanlığınca belirlenen standartlara göre oluşturulması gereken e-irsaliye uygulaması, 1 Temmuz 2020 yılından itibaren yasal bir zorunluluk olarak başlatılmıştır. Bu nedenle çeşitli şartları yerine getiren işletmelerin e irsaliyeye geçmesi gerekir.

Gerçekleştirilen düzenlemeler kapsamında e-fatura uygulamasına kaydı bulunan ve 2023 yılında cirosu 10 milyon TL ve üzerinde bulunan firmalar, 1 Temmuz 2024 tarihi itibarıyla e-irsaliye uygulamasına geçmek durumundadır. Belirlenen tarihte ilgili işletmelerin e irsaliyeye geçmemesi, çeşitli cezai yükümlülüklerin oluşmasına sebebiyet verebilir.

e-İrsaliye Nedir?

E-irsaliye, kağıt belge olarak düzenlenen irsaliyenin elektronik ortamda oluşturulması ve kullanılmasıdır. İrsaliye, satıcılar için son derece önemli bir belgedir. Bu belge, satıcı tarafından hazırlanır. Bir malın satış işlemlerinin gerçekleştirilmesi sonrasında satıcının elde ettiği tutar, ilgili belgede yer alır.

İrsaliye, fatura ile benzerlik göstermekle birlikte ikisi arasında çeşitli farklılıklar mevcuttur. Bu farklılıklar genel hatlarıyla şu şekilde sıralanabilir:

• İrsaliye, temel olarak malın teslim edildiğini gösteren bir tür taşıma belgesidir. Fatura ise malın satışının gerçekleştiğini gösteren bir belge olarak bilinir.
• İrsaliye, malın nakliye sürecinde kullanılır. Bu nedenle taşıma işlemlerinde zorunluluk arz eden bir belge olduğunu belirtmek mümkündür.
• İrsaliyede malın teslim edildiği yer ve zamanla ilgili bilgiler mevcuttur. Fatura, vergi ve muhasebe kayıtlarında son derece önemli bir belge türüdür.
• İrsaliyede alıcıdan bir ödeme talep edilmez. Bunun yerine, malın alıcı tarafından teslim alındığının teyit edilmesi amacıyla kullanılır.

İrsaliye ve fatura arasındaki farklılıklar, yukarıda sıralandığı gibidir. Dolayısıyla ikisi birbirinin yerine geçen belgeler değildir. E irsaliye ise doğrudan irsaliye ile aynı bir belgedir. İrsaliye kağıt belge şeklinde düzenlenirken e irsaliyede düzenleme elektronik ortamda yapılır. Kağıt kullanma zorunluluğu olmadığı için e irsaliyede maliyetten tasarruf edilir. Bunun yanı sıra çok daha çevreci bir kullanım sunar. Dolayısıyla işletmeler açısından e irsaliyenin oldukça önemli bir belge türü olduğunu belirtmek mümkündür.

E irsaliyede çeşitli bilgilerin bulunması gerekir. Bu bilgiler ise şu şekilde sıralanabilir:

• İrsaliyeyi düzenleyen kişinin adı, soyadı, ticari ünvanı, iş adresi, hesap numarası ve vergi dairesi
• Alıcının adı ve soyadı ile varsa vergi dairesi, hesap numarası, ticari ünvanı
• İrsaliyenin düzenlendiği saat ve tarih
• Malın sevkinin gerçekleşeceği yer
• İrsaliyeye ait sıra ve seri numarası
• Malın ya da hizmetin cinsi, miktarı ve tutarı
• KDV oranı ve tutarı
• İrsaliyeyi düzenleyen kişinin imzası
• Maliye Bakanlığı klişesi ya da noter tasdiki
• İrsaliye ibaresi

Bu bilgilerin tamamının irsaliye üzerinde yer alması bir zorunluluktur. Bilgilerin eksik olması, belgenin geçerliliğini doğrudan etkiler. Bu nedenle e irsaliye düzenleme işlemleri sırasında her bir bilginin belge üzerinde bulunduğundan emin olunmalıdır. Eksik bilgilerin bulunması durumunda gerekli düzenlemeler yapılmalıdır.

E-irsaliyelerin aynı zamanda dikkat çeken çeşitli özellikleri mevcuttur. Bu özellikler, aşağıdaki gibi sıralanabilir:

• Kağıt irsaliye ile özellikleri tamamen aynıdır.
• e-İrsaliyelerin dijital ortamlarda saklanma süreleri 10 yıldır.
• e-İrsaliyelerinizi dijital ortama taşımanız, güvenli bir şekilde muhafaza etmenizi mümkün kılar.
• e-İrsaliyeler, kağıt kullanımının azalmasını sağlar. Çünkü dijital ortamlarda düzenlenir ve yine bu ortamda saklanırlar.

Bahsi geçen her bir özellik, e-irsaliyelerin son zamanlarda çok daha fazla önem kazanmalarını olanaklı hale getirir.

e-İrsaliyeye Geçmenin Avantajları Nelerdir?

Bazı işletmeler için e irsaliye zorunluluğu bulunmakla birlikte e irsaliyeye geçmek, işletmeler açısından oldukça avantajlıdır. E irsaliyenin sağladığı avantajlar genel hatlarıyla şu şekilde sıralanabilir:

• Sevk irsaliyelerinizi elektronik ortamda son derece hızlı ve pratik bir şekilde oluşturabilirsiniz. Ayrıca oluşturduğunuz irsaliyeyi alıcıya kısa sürede gönderebilir, zamandan tasarruf edebilirsiniz.
• İşletmeniz kağıt, argo, saklama ve iş gücü gibi maliyetlerden tasarruf eder. Bu ise uzun vadeli olarak işletmeniz için oldukça avantajlı bir durumdur.
• Elektronik ortamda düzenlediğiniz irsaliyelerin muhafazası için ayrıca düşünmek zorunda kalmazsınız. Oluşturduğunuz irsaliyeleri elektronik ortamda rahatlıkla muhafaza edebilirsiniz.
• Elektronik ortamda sakladığınız irsaliyelere istediğiniz zaman ulaşma şansına sahip olursunuz. Böylelikle operasyonel verimliliğinizi de arttırabilirsiniz.
• E irsaliyeyi muhasebe sistemleriyle entegre olarak kullanabilirsiniz.
• Kağıt israfı gibi bir soruna neden olmayan e irsaliyeler, çok daha çevre dostu bir kullanım sunar.
• Raporlama işlemlerinizi daha pratik şekilde halledebilir, bu alanda da zamandan tasarruf edebilirsiniz.
• Alıcıya pratik şekilde gönderdiğiniz e irsaliye, hatalı ürün veya iade gibi durumlarda çok daha hızlı hareket etmenizi sağlar. Bu ise müşteri memnuniyetini arttıran adımlardan bir tanesidir.
• E irsaliyeleri kolaylıkla düzenleyebilir ve takibini pratik şekilde yapabilirsiniz.

Bu ve bunun gibi hususların her biri, e irsaliyelerin firmalara sağladığı avantajlar arasında yer alır. Genel olarak zaman ve maliyetten tasarruf edilmesini sağlayan elektronik ortamda düzenlenen irsaliyeler, ürün teslimat sürecinin çok daha rahat bir şekilde takip edilmesini de olanaklı hale getirir.

Kimler e-İrsaliyeye Geçmelidir?

Bazı işletmeler için e irsaliye başvuru işlemleri zorunluluk arz eder. Çünkü ilgili kanun, çeşitli şartları karşılayan işletmelerin e irsaliyeye geçmesini zorunlu tutar. Temel olarak 2021 yılı ve takip eden dönemlerde 10 milyon TL cirosu bulunan işletmeler, e-irsaliyeye geçmek durumundadır.

E irsaliyeye geçmesi gereken işletmelerin özellikleri şu şekilde sıralanabilir:

• Özel Tüketim Vergisi Kanunu’na ekli sayılı listede bulunan malların imal, inşa ve ana bayi ile distribütör olacak şekilde pazarlamasını yapan mükellefler,
• Özel Tüketim Vergisi Kanunu’na ekli sayılı listedeki malların üretim, ithal ve teslimi başta olmak üzere faaliyetlerde bulunan ve EPDK’den lisans almış olan mükellefler,
• 4634 sayılı Şeker Kanunu’nda bulunan şekerin imalini gerçekleştirmekte olan mükellefler,
• Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından oluşturulan Gübre Takip Sistemi’ne kaydı bulunan mükellefler,
• e-Fatura uygulamasına kaydını gerçekleştiren ve 2018 ya da takip eden hesap dönemlerinde brüt satış hasılatları 25 milyon TL  ve üzerinde olan işletmeler,
• e-Fatura uygulamasında kaydı bulunan mükellefler arasından, demir ve çelik ile demirden ya da çelikten eşyaların üretimi, ithal veya ihracatı faaliyetlerini gerçekleştiren mükellefler

Bahsi geçen mükelleflerin her biri, e-irsaliyeye belirtilen tarihlerde geçmek durumundadır. Gerekliliğe uymayan mükellefler için yasal hükümlerin uygulandığını belirtmek olanaklıdır.

e-İrsaliyeye Nasıl Geçilir?

e-İrsaliyeye geçmek için birtakım adımların gerçekleştirilmesi gerekebilir. Öncelikle belirtmek gerekir ki e irsaliye geçiş zorunluluğu bulunan firmaların, başvuru işlemlerini zamanında gerçekleştirmiş olması oldukça önemlidir.

e-İrsaliyeye geçmek için çeşitli yöntemler mevcuttur. Bu yöntemler, genel hatlarıyla şu şekilde sıralanabilir:

Gelir İdaresi Başkanlığı Portal Yöntemi

e İrsaliye GİB üzerinden başvuru yapmak için birbiriyle ilintili çeşitli adımların uygulanması gerekir. Bu adımlar şu şekildedir:

• https://portal.efatura.gov.tr/efatura/egiris.jsp internet adresine giriş yapın.
• Araçlar menüsünde yer alan “kullanıcı bilgileri” alanına sizden istenilen bilgileri girin.
• Kullanıcı bilgileri alanında bulunan “e irsaliye kullanmak istiyorum” butonunu seçin.

Yukarıdaki adımların her biri, e irsaliye uygulamasını başlatmanızı olanaklı kılacaktır. Bu nedenle her bir adımı belirtilen şekilde gerçekleştirmeniz son derece önemlidir.

Başvuru işlemlerinizi farklı yöntemler kullanarak da gerçekleştirebilirsiniz. Bu yöntemlerden bir diğeri de özel entegrasyondur. Eğer e-fatura sistemini özel entegrasyon ile kullanıyorsanız e irsaliyeye başvurunuzu dilekçe ile gerçekleştirmeniz gerekir. GİB’e hitaben bir dilekçe ve ekinde test tanım formu, başvurunuzu sorunsuz bir şekilde yapmanızı sağlayacaktır.

Bahsi geçen belgeleri GİB’ göndermeniz gerekecektir. İlgili belgelerin GİB’e ulaşması sonrasında www.efatura.gob.tr üzerinde yer alan testi tamamlamalısınız. Burada yer alan testi başarıyla geçmeni halinde e-irsaliyeyi kullanabilirsiniz.

Son yöntem, entegratör yöntemi ile uygulamaya geçiş yapmaktır. Bunun için GİB’den e-irsaliye özel entegratörlük izni almış özel entegratörlerden biri ile anlaşmış olmanız bir zorunluluktur. Bu yöntemi tercih ediyorsanız, başvuru ile ilgili GİB’e herhangi bir bildirimde bulunmanız gerekmez. Özel entegratörler tarafından hesabınız elektronik ortamda tanımlanır. Bu sayede e-irsaliyeyi kullanmaya başlayabilirsiniz.

Belirtilen yöntemlerin her biri, e-irsaliyeye geçişinizi kolaylıkla gerçekleştirmenizi sağlar. Dolayısıyla sizin için uygun bir yöntemi deneyebilir, e-irsaliyeye geçiş işlemlerinizi yapabilirsiniz.

Eğer e-irsaliyenin nasıl düzenlendiği hakkında bir bilginiz yoksa e-İrsaliye Nedir? e-İrsaliye Nasıl Düzenlenir? yazımızı okuyarak merak ettiğiniz hususları öğrenebilirsiniz.

2024 Yılında e-İrsaliye Geçiş Hadleri

E irsaliye geçiş zorunluluğu 2024 kapsamında bazı durumlarda işletmelerin e irsaliyeye geçmesi yasal bir zorunluluktur. Bu durumlar genel olarak şu şekilde sıralanabilir:

• 2023 ve ilerleyen hesap dönemlerinde brüt satış hasılatı 10 milyon TL ve üzerinde olan mükellefler
• Bağımsız denetime tabi olan mükellefler
• 2022 ve ilerleyen hesap dönemlerinde brüt satış hasılatı 05 TL ve üzerinde olan mükellefler

Bahsi geçen mükelleflerin tamamının e irsaliyeye geçmesi bir zorunluluktur. Bununla birlikte e irsaliyeye geçme zorunluluğu bulunmayan mükellefler de mevcuttur. Bunlar, şu şekilde sıralanabilir:

• Esnaf ve sanatkârlar
• Perakende satış yapan mükellefler
• Serbest meslek erbabı

Belirtilen kategorilerde yer alan kişilerin e irsaliyeye geçme zorunluluğu bulunmaz. Fakat e irsaliye, birtakım faydaları ile birçok konuda avantajlı bir şekilde hareket edilmesini sağlar. E-irsaliye ile;

• Kağıt ve matbaa masrafları ortadan kalkarak uzun vadede maliyetten tasarruf edilir.
• İrsaliye düzenleme ve gönderme işlemlerinin tamamı elektronik ortamda yapılır. Bu sayede işlemlerin tamamlanması için gereken süre kısalır.
• Vergi denetimleri çok daha kolay bir şekilde yapılır.

İşletmeler, e irsaliye sayesinde konuyla ilgili pek çok işlemi çok daha pratik şekilde ve kısa sürede yapma şansı elde eder.

e-İrsaliyeye Geçmek İçin Gerekli Belgeler

E irsaliye zorunluluğu 2024 kapsamında, e irsaliyeye geçmesi gereken işletmelerin birtakım belgeleri edinmesi son derece önemlidir. Bu belgeler, genel hatlarıyla şu şekilde sıralanabilir:

Mükellefiyet kayıt belgesi: Bu belge için ilk olarak GİB üzerinden e-irsaliye mükellefiyeti kaydını yaptırmanız gerekir. İşlemlerin tamamlanması sonrasında mükellefiyet kayıt belgesi temin edilebilir.

Yetkili e-irsaliye sağlayıcı firma ile anlaşmayı gösteren belge: Eğer özel entegrasyon yöntemini kullanacaksanız yetkili e-irsaliye sağlayıcı firma ile anlaştığınızı gösteren bir belgeye ihtiyacınız bulunuyor.

• e-İrsaliye düzenleme ve gönderme yazılımı: E irsaliye işlemlerinizi yapabilmeniz için e-irsaliye düzenleme ve gönderme yazılımı da ihtiyaçlar arasında yer alır. Yazılım, GİB web sitesinden veya e-irsaliye sağlayıcı firmadan temin edilebilir. İlgili yazılımı yüklemeniz gerekmekte olup ardından kullanmaya başlayabilirsiniz.
• Vergi levhası: Güncel vergi levhası, talep edilenler arasında yer alır.
• Mali müşavir yetki belgesi: Eğer işlemler için mali müşavire yetki verecekseniz mali müşavir yetki belgesini temin etmeniz gerekir.

Belirtilen belgelerin her biri, başvuru sırasında sizden istenecektir. Bu belgeleri temin etmeniz halinde genel olarak şu adımları uygulayarak başvuru işlemlerinizi hızlı, kolay ve son derece pratik bir şekilde yapabilirsiniz:

• GİB web sitesi üzerinden e-irsaliye mükellefiyeti kaydı yaptırmalısınız.
• Gerekli belgeleri GİB’e ulaştırmalısınız.
• Eğer yetkili e-irsaliye sağlayıcı bir firma ile anlaştıysanız ilgili yazılımı edinmelisiniz. Ardından sizden istenilen belgeleri firmaya ulaştırmalısınız.

Her iki yöntem de sıklıkla tercih edilir. Kendilerine göre çeşitli avantajları bulunan yöntemlerden istediklerinizi tercih edebilir, böylelikle e-irsaliye uygulamasına kolaylıkla geçiş yapabilirsiniz.

e-İrsaliyeye Geçmek Ücretli mi?

e-İrsaliyeye geçmek isteyen işletmeler, pek çok sorunun cevabını merak etmekte olup bunlar arasında geçiş işlemleri için herhangi bir ücret ödenip ödenmemesine dairdir. Uygulamaya geçiş yapmak ücretsizdir. GİB üzerinden e-irsaliye kaydınızı ücretsiz bir şekilde yapabilir, e-irsaliye düzenleme ve gönderme yazılımını yine herhangi bir ücret ödemeden edinebilirsiniz. Fakat e irsaliye zorunluluğu 2024 kapsamında yer alan işletmelerin bazı masraflarla karşılaşması mümkündür. Bu tür masraflar genel olarak şu tür durumlarda ortaya çıkar:

• Yetkili bir e-irsaliye firması ile anlaştıysanız firmaya hizmeti karşılığında belirli bir ücret ödemeniz gerekir.
• GİB üzerinden ücretsiz bir şekilde edinebileceğiniz e-irsaliye düzenleme ve gönderme yazılımı, çeşitli firmalar tarafından çok daha gelişmiş özelliklere sahip olacak şekilde tasarlanır. Bunları temin etmek isterseniz, firmaya ücret ödemeniz gerekecektir.
• E irsaliyenin düzenlenmesi ve gönderilmesi için bir bilgisayara ihtiyaç duyacaksanız. Bu nedenle halihazırda yoksa bir bilgisayar satın almak için de ücret ödemeniz gerekir.

Bu tür ek masraflar, tamamen kişiye özel durumlardır. Bunun dışında herhangi bir ücret ödenmez.

E-faturalarınızı Figopara ile Vaktinden Önce Nakite Çevirin! 

e-Faturalarını vadesinden önce anında nakde çevirmek isteyenlere yenilikçi bir hizmet sunan Figopara, e-fatura Finansmanı konusunda sizlere destek olmaya devam ediyor. Türkiye’deki şirketlere ticaret finansmanı çözümü sunmayı hedefleyen Fiopara, faturalı çek ya da e-fatura kullanan KOBİ’lerin nakit akışlarını hızlandırır. Siz de Figopara uzman desteğinden yararlanabilir, vadesi gelmemiş alacaklarınızı kolaylıkla nakde dönüştürebilirsiniz.