NACE Kodu Nedir? NACE Kodu Nasıl Alınır?

2005 yılından bugüne değin kullanımda olan NACE kodunun önemi özellikle ticari yaşamda belgelendirme ve tasnif için kritiktir. Dolayısıyla ticaret erbapları başta olmak üzere bu kodları türleri ve kullanım alanlarına ilişkin bilgi sahibi olmaları gerekir. NACE kodu nedir, NACE kodu sorgulama ve NACE kodu ile ilgili diğer tüm detaylara yazımızdan ulaşabilirsiniz.

23.10.2023by Figopara
NACE Kodu Nedir? NACE Kodu Nasıl Alınır?

 

Avrupa Birliği uyum yasalarının meclisten geçmesiyle birlikte Türkiye'de NACE kodu kullanımı için hazırlıklar başlamıştır. NACE kodu; şirket kuruluşu başta olmak üzere ticari faaliyetleri kapsama alan bir uygulamadır. Bu uygulamada temel amaç liyakat temelli bir kod sistemi yaratmaktır. 

NACE kodu oluşturma yetkisi TOBB (Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği) aittir. Maliye Bakanlığı’na bağlı olarak görev alan Gelir İdaresi Başkanlığı örnek NACE kodu oluşturabilir. Aile ve Çalışma Bakanlığı’nın da çeşitli faaliyetleri gerçekleştirmek için NACE kodu oluşturduğu ve kullandığı bilinmektedir. 

NACE Kodu Nedir?  

“NACE kodu nedir?” sorusu ticaret erbaplarının özellikle AB tasarılarına uygun şekilde hareket etmesi için önemlidir. NACE kodu açılımı Nomenclature des Activités Économiques dans la Communauté Européenne’dir ve iş yerlerinin istatistik sınıflandırmasını ifade eder. Tehlike durumlarına bağlı olarak üç temel sınıfa ayrılan iş yerlerinde, çalışan güvenliği birinci önceliktedir. Az tehlikeli, tehlikeli, çok tehlikeli şeklinde tasnif edilen iş yerleri; denetim sırasında NACE koduna göre işlem görür. Denetleme mekanizmaları ve kuruluşları açısından NACE kodu oldukça kritiktir. Çünkü bu koda bağlı olarak, denetim ve raporlama süreçleri organize edilir.  

NACE kodu listesi üzerinden iş yerlerinin hangi sınıflandırma içinde bulunduğu tespit edilir. Bu iş yerlerinin tehlike sınıflarına bağlı olarak belirli önlem ve teknikleri de uygulaması gerekir. 

İş ve işçi güvenliğinin birinci planda olduğu kod tasnifinde, iş yerinde ve üretim faaliyetleri sırasında çeşitli araç, gereç veya ekipman zorunluluğu uygulanabilir. Dolayısıyla iş yerleri ait oldukları NACE kod özelliklerine bağlı olarak zorunlu tutulan çalışma ortamını kurgulamakla yükümlüdür. Yasal olarak belirlenen güvenlik önlemlerini NACE koduna göre almayan iş yeri için çeşitli cezai uygulama ve yaptırımlar söz konusu olabilir. 

NACE Kodu Nasıl Alınır? 

Kurum, kuruluş ve oluşumlar için NACE kodu almanın en kolay yöntemi internet kanalından başvuru yapmaktır. İnternet vergi dairesi üzerinden NACE kodu başvurusu yapılabileceği gibi fiziki vergi daireleri de bu işlem için kullanılabilir. 

Vergi levhalarında bulunan ana faaliyet kodu, iş yerinin faaliyet sınırlarını belirler. Bu kodu girerek yapacağınız internet vergi dairesi başvurularında NACE kodu ataması otomatik olarak yapılır. Yeni iş yeri açacak olanların Ticaret Odası kaydını tamamlamış olması zorunludur. Kaydını tamamlamayan iş yerleri için NACE kodu başvurusu online adresler üzerinden kabul edilmez. Yeni iş yeri açma sürecinde yasal yükümlülüklere uygun biçimde kod alma başvuruları yapılmalıdır. 

Online vergi daireleri, pek çok prosedür işlemini ve iş yeri açma adımlarını kolaylaştırmıştır. NACE kodu edinme başvuruları da bunlardan biridir. Bu bağlamda NACE kodu başvurusu yapmak için takip edilecek adımlar şu şekilde sıralanabilir: 

  • Online vergi dairesine giriş yapmak 
  • Açılış sayfasında bulunan kullanıcı adı ve şifre bölümünü onaylamak 
  • İş yerine ait kimlik sayfasından NACE kodu talebi oluşturmak 
  • Talep için gereken form bilgilerini sisteme girmek 
  • Onay ve takip sürecini online kanallar üzerinden yürütmek ve işlemleri tamamlamak 

NACE kodu alınırken dikkat edilmesi gereken konuların başında, işletmenin Ticaret Odası kaydının tamamlanmış olması gelir. Açılışı yapıldıktan sonra Ticaret Odasına kaydı tamamlanmayan işletmeler için kod talebinde bulunmak mümkün değildir. Dolayısıyla işletme yöneticileri veya girişimciler öncelikle Ticaret Odası kayıtlarını tamamlamalı, ardından kod başvurularını online kanal aracılığıyla yapmalıdır.  

Muhasebede NACE Kodu Önemi Nedir? 

“NACE kodu nedir?” sorusuna yanıt arayanlar için bu kodun muhasebe kayıtlarındaki yeri de önem taşır. Muhasebeleştirme sırasında takip edilmesi gereken adımlar, açılması gereken alt başlıklar ve kayıt tabloları kodlara bağlı olarak şekillenir. Dolayısıyla NACE kodu sorgulama işlemleri de muhasebe kayıtları sırasında ihtiyaç duyulan adımlardan biridir. 

İşletmeye ait muhasebe kayıtlarının usule uygun biçimde yapılması adına NACE kodu sorgulamasının ve doğru kullanımının yapılmış olması gerekir. Kodu öğrenen kayıt tutucular tarafından muhasebeleştirme işlemleri işletme kategorisine uygun biçimde yapılır.  

İş sağlığı ve güvenliği özellikle Avrupa Birliği uyum yasaları çerçevesinde kapsamlı bir hal almıştır. İşletmelerin faaliyet alanlarına bağlı olarak edinmesi gereken iş güvenliği uzmanları, yapmaları gereken yatırım ve sair ihtiyaçlar bu kodlar çerçevesinde şekillenir. Çünkü NACE kodlarının temel işlevi işletmenin ait olduğu kategoriye bağlı olarak risk çemberini belirlemektir. Bu çember içinde bulunan risk faktörleri ve güvenlik ihtiyaçları, işletmenin ve çalışanların hem güvenliğini garanti eder hem de gelişimin önünü açar. Dolayısıyla ticari yaşamda güvenli zemin yaratılması, fiziki başta olmak üzere ön görülen risklerin azaltılması NACE kodlarının doğru tahliliyle mümkündür. Bu bakımdan işletme yönetiminde NACE kodu oldukça önemli bir yere sahiptir.  

NACE kodunun önemini ifade eden bir başka başlık da denetleme faaliyetleridir. Ticari yaşamda işlerini yürüten bir işletmenin belirli aralıklarla denetiminde sorumlu olan kurumlar; NACE kodunun gereklerini baz alır. Bu açıdan da NACE koduna bağlı olarak ihtiyaç duyulan önlem ve ihtiyaçların listesi belirlenir. Denetleme makamları da işletmelerin denetim döngülerini bu kapsamda kurgular. 

İş sağlığı ve güvenliği yasasının uygulamaya geçmesi, belirli risk faktörlerinin engellenmesi ve işletme yönetiminin ilgili konularda uyarılması gibi işlevler denetleme makamlarına aittir. Bu makamlar da mevcut döngünün sağlamlaştırılması adına Avrupa standartlarında belirlenen NACE kodunu baz alır.   

NACE Kodu Nasıl Belirlenir?  

NACE kodu öğrenme adımları kadar kritik bir başka konu ise NACE kodunun belirlenme sürecidir. Çünkü NACE kodlarının temel amacı, işletmelerin ait oldukları çalışma alanını ve barındırdığı tehlikeyi sınıflandırmaktır. Dolayısıyla işletmenin tehlike kategorisine bağlı şekilde iş güvenliği çerçevesi çizilmelidir. 

NACE kodu belirlenirken işletmenin üretim, satış, imalat, gelişim ve benzeri kategoriler için hangi faaliyetleri gösterdiği önem taşır. Bu faaliyetlerin yer aldığı sınıfa bağlı şekilde de kod ataması yapılır. Atanan kodun önceliği ve detayına göre de işletmede iş güvenliğinin kritik sınırları belirlenir. 

İşletme yönetimi adına merak konusu olan “maaş bordrosu nedir, muhasebe kaydı nasıl tutulur?” soruları gibi NACE kodu belirleme sürecine ilişkin soruları da öncelikli grupta yer alır. 

2023 Yılı NACE Kodu Listesi   

İş yeri açma işlemlerinin ardından otomatik olarak oluşturulan NACE kodu, iş yerinin tehlike sınıfı için yapılan atamadır. Bu atama ile iş yerinin faaliyet grubuna bağlı olarak hangi tehlike grubuna dahil olacağı belirlenir. 

NACE kodu listesi üretim, satış, perakende ve sair ticari faaliyet gruplarına bağlı olarak şekillenir. Bu listede yer alan az riskli, riskli ve çok riskli kategorilerinin iş güvenliği gereklilikleri de birbirinden farklıdır. Dolayısıyla iş yeri açan kişilerin bu kodların getirisi olan güvenlik ihtiyaçlarını karşılaması beklenir. Beklenen güvenlik şartları sağlanmadan riskli ya da çok riskli gruptaki iş yerlerinin faaliyetine onay verilmez. 

2023 yılı NACE kodu listesine Gelir İdaresi Başkanlığı aracılığıyla online olarak kolayca ulaşabilir, işletmenizin faaliyet tanımını ve tehlike sınıfını öğrenebilirsiniz.

NACE Kodu Sorgulama 

NACE kodu ekleme işlemi kadar merak konusu olan bir başka husus da NACE kodu sorgulama işlemidir. İşletme yönetimleri ve girişimciler kod sorgulama işlemine dair adımları kolaylıkla yerine getirebilir. Çünkü yeni nesil hizmet anlayışıyla dönüşen kamu kurumları ve kuruluşlar, pek çok işlemi online kanallar aracılığıyla gerçekleştirir. 

NACE kodu sorgulama da bunlardan biridir ve internet adresleri üzerinden kod sorgulama işlemi yapmak oldukça kolaydır. Ticaret Odası’nın online adresi üzerinden NACE kodu sorgulamak isteyenler aşağıdaki adımları takip ederek saniyeler içinde bilgi edinebilir: 

  • İstanbul Ticaret Odası’na ait resmi internet sitesine giriş yapın. 
  • Tescil İlan Kuruluş başlığına tıklayın. 
  • Sicil Kayıtları sekmesini açın. 
  • Ekrana gelen sicil kayıt listesi üzerinden firma adını sorgulayın. 
  • Firmayı tespit ettikten sonra üzerine tıklayın. 

Firmanın detay görüntülemesinin ardından NACE kodu görüntülenen ekran otomatik açılır. Bu ekranda NACE kodunun içeriği ve genel başlığı için bilgi de yer alır. 

e-Fatura finansmanı, NACE kodu takibi, başvuru ve sorgulama işlemleri dahil işletme yönetiminde ihtiyaç duyulan sayısız başlık için artık online kanallar kullanılır. İşletme sahipleri NACE kod sorgulaması için kısa sürede resmi internet sitelerini kullanabilir ve işletmeye ait kodu öğrenebilir.   

NACE Kodu Nasıl Eklenir? 

NACE kodu ekleme işlemleri, işletme kuruluşu sırasında Ticaret Odası tarafından otomatik olarak yapılır. İşletme kurucularının bu konuda müşavirlerinden veya muhasebe sorumlularından destek alması işlerini kolaylaştırır. Çünkü bu hizmet sağlayıcılar, NACE kodu atamalarının takip adımlarına da hakimdir ve işletme açılışı sırasında otomatik atanan kodu işletme sahiplerine iletebilir. Bireysel olarak takip ve sorgulama adımları yerine müşavirlik ve muhasebe hizmet sağlayıcılarının desteğine başvurmak işlem adımlarını hızlandırır. 

Finansal Süreçlerinizin Takibini Kolaylaştıran Platform: Figopara

Figopara, Tedarikçi Finansmanı sistemi ile uzun süren prosedür işlemlerine gerek kalmadan vadesi gelmemiş alacaklarınızı tahsil etmenizi sağlar. Yalnızca e-Faturalarınızı sisteme yükleyerek aynı anda birden çok finans kurumundan teklif alabilir, tüm teklifleri tek ekran üzerinden görüntüleyebilir ve nakit ihtiyaçlarınızı anında karşılayabilirsiniz. 

Size özel sunduğumuz avantajlardan yararlanmak için tek yapmanız gereken platformumuza hiçbir ücret ve ek şart olmadan üye olmak. Siz de hemen Figopara’ya katılın, işletmenizin finansal süreçlerinin takibini kolaylaştırın!