Kollektif Şirket Nedir? Özellikleri Nelerdir?

Ticari faaliyet yürütmek isteyen girişimcilerin sıklıkla tercih ettiği şirket türlerinden birisi kollektif yapılardır. Yasalar doğrultusunda bir şirket kurmadan ve süreci yasallaştırmadan ticarete girmek yasaktır. Kollektif şirket kurmanın avantajları ve koşulları da bu doğrultuda girişimcilerin dikkatini çeken önemli konular arasındadır. 

 

Kollektif Şirket Nedir?

Kollektif şirket; ticaret unvanı ile ortaya konulur ve bu amaçla yürütülen faaliyetleri kapsar. Kollektif şirketler, gerçek kişiler tarafından 2 ya da üzeri ortak sayısıyla kurulabilir. Kişilerin yanı sıra bu yapıyı güçlendirici önemli bazı faktörler vardır. 

Örneğin; sermaye, ortak amaç doğrultusunda hareket etme ve sözleşme gibi temel unsurlar bunlardan bazılarıdır. Ayrıca iş birliğine ve eşit haklara yönelik tutum da 'Kollektif şirket ne demek?' sorusunu yanıtlarken ifade edilebilecek değerlerdir. Şirket alacaklıları konusunda ortaklık sorumluluğu sınırlandırılmayan kollektif firmalar, yazılı bir sözleşmeye sahiptir. 

Bir kolektif firma sözleşmesinde aşağıdaki unsurların bulunması zorunludur:

• Çalışma içeriği ve konusu
• Ortakların kişisel bilgileri (İsim, soyisim, ikametgâh, uyruk ve T.C. kimlik numarası. Yabancı uyruklu ortaklardan yabancılara has kimlik kartı ya da yabancı uyruklulara dair vergi numarası beyanı talep edilir)
• Ticari girişimin unvanı ve bulunduğu merkez
• Fİrmanın kollektif bir yapıya sahip olduğuna dair açıklama 
• İşletmeyi temsil etmeye yetkili olanlar ve temsil biçimi
• Ortaklar tarafından sermaye olarak garanti edilen tutar ve sermaye çeşidi

Ayrıca bir kollektif şirketin ticari ünvanına dair taşıdığı içerik; ortaklardan en az birisinin ya da tamamının isim ve soy ismiyle tanımlı belirli bir ibareye sahip olmalıdır. Eğer başvuru yapan bir firmanın vergi numarası bulunmuyorsa ticaret odasına başvuru yaparken gerekli bilgileri içeren belgelerin verilmesi zorunludur. Ek olarak kollektif bir şirkette sözleşme değişikliğine gidilecekse belli uygulamaların takip edilmesi gerekir. Dilekçe ve ortaklar kurulundan çıkan kararın noter onaylı nüshası ile ilgili kuruma başvuru yapılır. 

 

Kollektif Şirket Özellikleri Nelerdir?

Kollektif şirket kurmadan önce bu yapıya dair bilinmesi gereken önemli ayrıntılar vardır. Mevcut işletmenin sağlıklı bir şekilde oluşturulması ve yönetimi için aşağıdaki temel özellikleri bilmek önemlidir:

• Şirketin kuruluşunda sözleşme yükümlülüğü bulunur. Mevcut sözleşmede şirketin etkinlik alanı, sermayesi ve ortakların ismi gibi önemli bilgilere yer verme zorunluluğu vardır. Bu sözleşmenin bir noter tarafından onaylatılması gerekir. 
• İşletme, tüzel bir kişilik olarak geçer. Yani şahıs şirketi olarak tanımlanmaz ve bu yöndeki firma özellikleri üzerinden değerlendirilir. 
• Şirkete ortak olan kişilerin işletme için denetleme hakkı ve yetkisi vardır. Şirket bünyesinde yer alan tüm doküman, belge ve bilançolar ortaklar tarafından incelenir.  
• Ortakların sermayesi, işletmenin öz sermayesinin oluşumunda temel etkendir.
• Kollektif şirketlerin kuruluş ve yönetimi kolaydır. Bu nedenle sıklıkla tercih edilen şirket türlerinden birisi olarak öne çıkar. 
• İşletmeye dair sorumluluk, ortakların başlangıçta ortaya koyduğu sermaye ile bağlantılıdır. Ortaya daha fazla sermaye koyan ortakların yükümlülükleri artar.
• Ortak sayısında 2 alt sınırdır ancak şirket kuruluşunda üst sayı sınırı yoktur. Yine de tercihen 3-4 kişi arasında kurulması yaygındır. 
• Kollektif şirketlerde dikkat çeken özelliklerden birisi; kuruluş yasası doğrultusunda belirli bir sermaye alt limiti olmamasıdır. 
• İşletmenin borç ve alacakları söz konusu olduğunda ortaklar tüm varlıkları ile yükümlüdür. Kollektif şirketlerin genelde aile işletmeleri olarak kurulmasının önemli sebeplerinden birisi de bu koşuldur. 
• Bu şirket türünde işletme faaliyetine benzer unsurlar, diğer ortakların haberi olmaksızın yapılamaz.
• Sözleşmede tersi belirtilmediği müddetçe tüm ortaklar işletme yönetiminde söz sahibi olarak kabul görür. Sözleşmede bu konuyla ilgili bir açıklama olması durumunda, yasalar sözleşmeyi esas alır. 
• Şirketin alacak ve borçlarına karşı ortakların sorumlu sayıldığı bu şirket türünde ortaklık koşulları özgün bir yapıya sahiptir. 
• Kollektif şirket sözleşmesi, bu şirket türünün kuruluşunda tamamlanması zorunlu olan uygulamalardan biridir.

Eğer kollektif şirket, sizin kurmak istediğiniz şirket modelinin dışında kalıyorsa farklı işletme modellerine sahip olan ‘komandit şirket nedir?’ ve ‘sermaye şirketi nedir?’ içeriklerimizi de inceleyebilirsiniz. 

 

Kollektif Şirket Avantajları Nelerdir?

Kollektif şirketleri tercih sebebi kılan çok sayıda özellik mevcuttur. Kuruluş kolaylığı nedeniyle bir işletme oluştururken pratiklik sağlayan kollektif şirketlerin diğer avantajları aşağıdaki şekildedir:

• Sermaye bazlı diğer şirket türleriyle karşılaştırıldığında kolektif işletmelerin kapanış ve tasfiye süreçleri de daha kolay ilerler.
• Kuruluş aşamasındaki masrafların düşük olması sayesinde işletmeyi daha düşük rakamlar üzerinden oluşturmak mümkündür. Pek çok şirket türünde yasal olarak talep edilen belirli bir sermaye zorunluluğu yoktur. Bu sayede mevcut işletmelerin kuruluşunda, kapanışında ve işletme süresi boyunca hem sermaye hem de işlem kolaylığı sağlandığı ifade edilebilir.
• Kuruluşta sermaye alt limitinin bulunmaması işlemlerin pratik bir şekilde yürütülmesini sağlar. Ayrıca sermaye limitinin belirli olması tüm ortakları açısından faydalı bir unsurdur.
• Şirketin kuruluş masraflarının düşük olmasının yanı sıra şirket üzerinde denetleme yetkisine sahip olması avantajlar arasında sayılabilecek bir diğer etmendir.
• Kollektif yapılar, yönetim ve kuruluşu diğer türlere göre kolay olan şirket türlerinden birisidir. 
• Bu sistemde sene sonunda gelir incelemesi yapılır ve kollektif şirketin kazancı doğrultusunda ortaklara pay ödemesi yapılır. Bu pay belirlenirken; ortakların firmadaki hisse payı baz alınarak karar verilir. 

Diğer avantajlı şirket türleri arasında sayılan limited ve anonim şirketlerle sıklıkla karşılaştırılan kollektif şirket özellikleri itibariyle dikkat çeken bir mekanizmadır. Ayrıca kollektif şirketlerin tüzel bir kişilik taşımaması, firmanın kapatılması aşamasında da kolaylık sağlar. 

Kollektif yapılar tarafından merak edilen unsurlardan birisi olan maliyet durumu da muhasebeci ve mali müşavir işlemleriyle daha kolay bir şekilde belirlenerek ortaya konabilir. Maliyet hesabı, bizzat şirketin muhasebecisi ya da danışmanlık hizmeti gibi farklı destek süreçlerine göre değişiklik gösterebilir. 

Genel olarak kollektif bir şirketin kuruluşunda birkaç temel maliyet kalemi bulunur. Bunlar; firma kurma vekaleti, ticari defter için onay ödemesi ve kaşe miktarı gibi bedelleri kapsar. Ek olarak irsaliye ve fatura masrafları, noter onaylı şirket sözleşmesi bedeli ve mali müşavir vekaletini masraflara dahil etmek mümkündür. İmza sirkülerinin yanı sıra ticaret odası için belirlenen ilan ve harç miktarı şirket kuruluşunda temel giderler arasında gösterilebilir. 

 

Kollektif Şirket Nasıl Kurulur?

Mevcut şirket kurulumu için ortaklık ve noter onaylı sözleşme gibi temel koşulları sağlamak gerekir. İşletmenin kuruluş aşamasında ilk unsur; ticaret unvanı seçimidir. Ortaklardan en az 1 tanesinin ticari unvan içinde olması yeterlidir. Kolektif bir işletmenin kuruluşunda elzem olan diğer şartlar aşağıdaki şekildedir:

• Şirketin bilgileri netleştirdikten sonra noter onaylı olacak şekilde ticari unvanın ve birlikte atılan imzaların tamamlanması gerekir.
• Tasdik işleminin sonuçlanmasının ardından şirket sözleşmesi işlemleri başlatılmalıdır. Mevcut sözleşmede şirket bilgilerinin yanı sıra ortaklara ait isim, soyisim ve ortaya konulan sermaye miktarı gibi ayrıntılı bilgilere yer verilmelidir. Şirket özelinde işletmeye dair ek kurallar konulacaksa bu sözleşmeye dahil edilmelidir.
• Sözleşmeye dair işlemlerin tamamlanmasıyla birlikte ticaret sicil memurluğu tarafından yapılacak sicil işleminin başlatılması dikkate değer bir başka unsurdur. İmza beyannameleri eşliğinde gerçekleştirilecek bu işlem için toplam 15 günlük süre tanınmıştır. 
• TTK 157 ve 29. maddeler gereği mevcut taahhütlerin düzenlenmesi zorunludur. Ticaret sicil memurluğuna gidecek belgelerden birisi taahhütlerdir. Ek olarak ikamet belgesi ve nüfus cüzdanlarına ait fotokopilerinin de memurluğa teslim edilmesi gerekir.

İlk işlemlerin ardından; sanayi odası ve ilgili ticaret odalarına kayıt işlemleriyle süreç devam eder. 

• SGK kayıtlarının ve vergi, dairesine yönelik yasal işlemlerin takip edilmesi önemlidir.

Şirket kuruluşunun ardından Ticaret Sicili Gazetesi ilanı ile kollektif şirket kurma adımları tamamlanmış olur. 

Firmaların kollektif şirket unvanıyla kurulabilmesi için gerekli koşullardan birisi olan kollektif şirket sözleşmesi dahilinde bazı özel bilgilerin yer alması gerekir. Kollektif şirkette ortak olacak kişilerin bilgilerinin yer alması önemlidir. İsim ve soy ismin yanı sıra adres ve uyruk bilgilerinin belirtilmesi mecburidir. Ayrıca kurulan firmanın işletme modeli, bulunduğu konum ve ticari unvanı da sözleşmede mutlaka yer verilmesi gereken içerikler arasındadır. Bu işletme türünde belirli bir sermaye koşulu olmadığı için şirketin ortakları tarafından sunulan sermayenin kayda tabii tutulması önemlidir. 

Son olarak şirkette temsil yetkisine sahip olan kişilerin isim ve soyisim bilgisiyle birlikte temsil biçiminin sözleşmede not edilmesi gerekir. Sözleşmenin gerekli koşullar ve bilgiler ışığında hazırlanmasının ardından noter onaylı şekilde kuruluş işlemlerine dahil edilmesi ile süreç devam eder.

 

Kimler Kollektif Şirket Kurabilir?

Kollektif şirket örnekleri incelendiğinde bu işletmelerin kendine ait avantaj ve dezavantajları olduğundan söz edilebilir. Dolayısıyla mevcut şirket türünü tercih etmeden önce hangi açıdan ve kimler için daha uygun olduğu değerlendirilmelidir. Şirket türü tercihinde doğru seçimi yapmak farklı parametreler ışığında mümkün olur. Örneğin; elde bulunan sermaye miktarı ve planlanan ticari girişim ışığında karar vermek çok daha sağlıklı bir tercihtir. Bu aşamada mevcut ya da kurulacak işletmenin küçük, orta ve uzun vadeli hedefleri de önemli kıstaslardan biridir.

Kollektif şirketler sermaye ve ortaklık gibi kendine has özellikler nedeniyle orta ölçekli işletme kurmak isteyen yatırımcılar için idealdir. Küçük ölçeğe sahip perakende firması kurmak isteyen girişimciler de kollektif şirketin avantajlarından faydalanabilecek bir başka gruptur. Ek olarak yarı toptancı firması kurmayı planlayan yatırımcıların da sıklıkla kollektif şirket türüne yöneldiğini söylemek mümkündür. E-fatura finansmanı yönetirken çeşitli kolaylıklar sağlayan güncel yöntemler, kollektif şirketlerin işleyişine katkı sunan diğer etkenler arasındadır. 

 

Kollektif Şirket Kurma Maliyeti Nedir?

Kollektif şirket özellikleri incelendiğinde diğer türlere göre farklı kuruluş maliyetlerinden söz etmek olanaklıdır. Sözleşme bağlamında oluşturulan ek uygulamalar dışında genel giderler için birkaç temel kalem vardır. Örneğin; dilekçe, oda kayıt beyannamesi, kuruluş bildirimine dair form gibi temel işlemleri tamamlamak gerekir. Varsa vekalet işlemleri, yabancı uyruklu bir ortaklık olması durumunda noter onayına sahip pasaport ve vergi numarası beyanı gibi ek işlemlere ihtiyaç duyulabilir.

Yukarıda ayrıntılı bilgi sunulan kollektif şirket açılış işlemleri standart işlem maliyetlerini kapsar. Bununla birlikte ortak sayısı ve ortaya konulan sermaye miktarı gibi özellikler, her şirket için kuruluş masraflarını değişken hale getirir. 

 

Figopara ile Şirketiniz İçin Ek Gelir Arayışından Kurtulun!

Figopara’ya katılarak işletme sermayesine katkı sağlamak ister misiniz? Bir tedarikçi finansmanı platformu olarak hizmet veren Figopara ile e-faturalarınızı kolaylıkla nakde çevirebilirsiniz. Alacaklarınızı vadesinden önce tahsil edebilir; böylelikle işletmenizin geliri için belirli bir zamanı beklemeye gerek duymazsınız. Figopara’nın kolaylıklar sunan dünyasından hızlıca yararlanmak için ek ödeme ve koşul olmadan platforma üye olun, e-faturalarınızı sisteme yükleyin ve teklifleri almaya başlayın! 

Üstelik tekliflerin tamamını tek ekranda inceleme rahatlığıyla istediğiniz seçimi yapabilir ve işletmeniz için ihtiyacınız olan nakit açığını avantajlı şekilde kapatabilirsiniz. Tüm firmalar için sermaye kolaylığı sağlayan Figopara tüm işlemlerinizde yanınızda!