Damga Vergisi Nedir? Damga Vergisi Oranı 2024

Kişiler ve kurumlar, çeşitli amaçlarla resmî belge düzenlemek durumunda kalabilir. Bu düzenlemelerden sonra, damga vergisi olarak tanımlanan ve kamu gelirleri arasında yer alan verginin ödenmesi gerekecektir. Damga vergisinin konusuna dahil olan resmî belgeler; kişiler ile kişiler, kişiler ve kurumlar veya kurumlar ile kurumlar arasında gerçekleşebilir. Birçok vergi türüne göre damga vergisinin miktarı oldukça azdır.

Resmî belgelere göre damga vergisinin oranları çeşitli yöntemler kullanılarak hesaplanabilir. Bu hesaplama ile ilgili resmi kâğıt işlemi sonrasında ödenmesi gereken miktar belirlenir. Damga Vergisi Kanunu’nun 14. maddesinin birinci fıkrasında her bir kâğıttan alınacak damga vergisine dair üst sınır belirlenmiştir. Bu sınır, 1 Ocak 2024 tarihi itibarıyla 17.006.516,60 TL olmuştur. Bunun yanı sıra vergiye tabi olan kağıtların oranları da değişiklik göstermiştir.

 

Damga Vergisi Nedir?

Damga vergisi, kişiler ve kurumların düzenledikleri çeşitli resmî belgeler sonrasında devlete yaptıkları bir tür ödemedir. Bu belgeler, resmiyete dökülen işlemin geçerliliğini kanıtladıkları için son derece önemlidir. Dolayısıyla düzenlenen resmî belgelerin sonrasında, belirlenen damga vergisi oranı kapsamında ödemenin gerçekleştirilmesi bir tür zorunluluktur.

İki kişi arasında gerçekleştirilen resmî belgelerde her iki tarafın da vergiyi ödemesi gerekir. Bunun yanı sıra resmi dairelerle yapılan sözleşmelerde vergiyi tek tarafın ödemesi yeterli olacaktır. Peki ama bu verginin miktarı nasıl hesaplanır?

 

Damga Vergisi Nasıl Hesaplanır?

Damga vergisi hesaplama işlemleri nasıl yapılır, bu konuda nasıl hareket edilmesi gerekir benzeri sorular; ödenecek miktarın belirlenmesi noktasında son derece önemlidir. Hesaplama işlemlerinde farklı vergi dilimlerinin kullanılabildiğini belirtmek mümkündür. İlgili kanunda, farklı türdeki belgelerin ne oranda vergiye tabi tutulduğu açık bir şekilde belirtilmiştir. Dolayısıyla hesaplama işlemleri, kanunda yer alan belge türlerinin oranları üzerinden gerçekleştirilir.

Bu konuda bir örnek üzerinden hareket etmek mümkündür. Taksitle satış sözleşmelerinde oran, binde 9,48’dir. Bu noktada aylık ödenmesi gereken miktarın belirlenebilmesi için hesaplamanın yıl üzerinden yapılması gerekir. Diyelim ki sözleşmede aylık taksit 3.000 TL şeklinde belirlenmiş olsun. Dolayısıyla direkt olarak bu tür hesaplama adımlarına gerek duyulur:

Yıllık tutar = 12 x 3000 = 36000 TL

Damga vergisi tutarı = 36000 x %0,948 = 341,28 TL.

Burada şu hususu belirtmek gerekir. Bir nüshadan fazla düzenlenen belgelerde her nüsha için aynı miktar ve oranda vergi ödenecektir. Aynı örnekten yola çıkarsak taksitli satış sözleşmesin iki nüsha şeklinde düzenleme yapılacaksa 341,28 TL x 2; yani 682,56 TL’lik bir ödeme yapılır.

Ücret bordrosunda damga vergisi ne kadar, sorusu da konuyla ilgili cevabı merak edilen sorular arasında yer alır. 488 sayılı kanun gereği, hizmet karşılığında alınan ödemeler de ilgili verginin kapsamında yer alır. Dolayısıyla personelin her ay aldığı ödemeler, yani ücretler de damga vergisinin konuları arasındadır. Ücret bordrolarında damga vergisi, brüt ücret üzerinden kesilmekte olup brüt tutara binde 7,59 oran uygulanarak ödenen ücret belirlenir.

Çalışanların merak ettiği konulardan bir diğeri de kıdem tazminatının damga vergisinin kapsamına dahil olup olmadığıdır. Kıdem tazminatı, temel olarak çalışılan her yıla karşılık personel tarafından alınan ücrettir. Dolayısıyla bu ödemeden de bide 7,59 oranında kesinti gerçekleştirilir.

Ev sahipleri için kira sözleşmelerinden de damga vergisinin alındığı görülür. Kira sözleşmesi damga vergisi oranı nedir sorusu kapsamında kira tutarına göre verginin miktarının değişiklik göstereceğini belirtmek mümkündür. 2024 yılı itibarıyla kefilsiz sözleşmelerden binde 1,89 oranında vergi alınır. Bunun yanı sıra adi kefillilerden binde 11,37; müteselsil kefillilerden ise binde 9,48 oranında alındığını ifade etmek olanaklıdır.

 

Damga Vergisinden Kimler Mükelleftir?

Damga vergisi ödeme yapan kişiler, verginin mükellefleridir. Sözleşme, ibraz edilebilir belge ve resmî belgeyi imzalayan herkesin vergi mükellefi olduğunu belirtebiliriz. Fakat damga vergisinin mükelleflerinde çeşitli istisnai durumlar mevcuttur. Gerçek kişi ve resmi bir kurum arasında imzalanan belgeler için iki taraf da mükellef sayılır. Fakat ilgili kanuna göre kurumlar bu vergiden muaf tutulur. Yani damga vergisini ödemezler. Böyle bir durumda ilgili vergi, gerçek kişi tarafından ödenmekte olup kişi, vergiyi tek başına ödemek durumundadır.

 

Damga Vergisi Ne Zaman Ödenir?

Damga vergisi 2024 ne zaman ödenir sorusu, ödeme işlemlerinin hangi zaman tarih aralıklarında yapılacağına dair bilgi edinilmesini sağlar. Ödemenin zamanında yapılabilmesi için damga vergisinin 2024 yılı vergi takviminde hangi döneme denk düştüğünün bilinmesi son derece önemlidir. Beyanname verilme süresi, izleyen ayın 26’sıdır. Bununla birlikte ödemenin beyanname verilen ayın 26’sında gerçekleştirilmesi gerekir. Ödeme yapmadan önce Vergi Dairesi’ne beyanname bildirimi gerçekleştirilir. Ödeme ise beyanname sonrasında gerçekleştirilir. Bu nedenle beyannamenin ne zaman verileceği de oldukça önemli bir konudur.

 

Damga Vergisi 2024 Yılı Oranı Nedir?

Damga vergisi oranı 2024 yılında, bir önceki yıla göre değişmiş durumda. 67 Seri numaralı Damga Vergisi Genel Tebliğ kapsamında, vergiye tabi olan kağıtların 2024 yılındaki maktul damga tutarları, yeniden değerlendirmeye konu olmuştur. Böylelikle %58,46 oranında arttırma gerçekleştirilmiştir.

2024 yılında damga vergisine dahil olan kağıtların sayısı son derece fazladır. Bunlardan bazılarının oranlarını genel hatlarıyla şu şekilde sıralamak mümkündür:

Mukavemetler, taahhütnameler, temliknameler	Binde 9,48
Taksitle satış sözleşmeleri	Binde 9,48
Toptan elektrik satış sözleşmeleri	Binde 9,48
Yapı denetimi hizmet sözleşmeleri	Binde 0
Tahkimnameler	467,20 TL
Turizm işletmeleri ile seyahat acentelerinin aralarında düzenledikleri kontenjan sözleşmeleri	2.628,50 TL
Makbuz senedi	160,30 TL
Taşıma senedi	3,40 TL
Bilançolar	360,10 TL
Gelir tabloları	171,90 TL
İşletme hesabı özetleri	171,90 TL
Ordinolar	3,40 TL
Barnameler	14,70 TL
Gümrük idarelerine verilen özet beyan formları	69,80 TL
Yıllık gelir vergisi beyannameleri	467,20 TL
Katma değer vergisi beyannameleri	308,30 TL
Diğer vergi beyannameleri	308,30 TL
Sosyal güvenlik kurumlarına verilen sigorta prim bildirgeleri	228,80 TL

 

Tabloda belirtilen oranların her biri, ilgili kâğıt türüne özeldir. Bu nedenle damga vergisi nasıl hesaplanır sorusu kapsamında, belirlenen oran üzerinden hesaplama yapıldığını ifade etmek olanaklıdır. Böylelikle ödenecek net tutar belirlenir. Ödemenin, belirlenen zaman aralıklarında, ilgili miktar üzerinden gerçekleştirilmesi gerekir.

Damga vergisi 2023 oranı ise 2024 yılından farklılık gösterir. 2023 yılında, damga tutarlarının yeniden değerlendirmesi yapılarak oranlar bir önceki yıla göre %122,93 oranında arttırıldı. Ayrıca 2023 içerisinde, %0,948’e tabi olan pek çok kağıt bulunur. Bunlardan bazıları şu şekilde sıralanabilir:

• Rehin senetleri
• Mukavelenameler
• Kefalet senetleri
• Teminat senetleri
• Sulhnameler
• İrat senedi
• Mesafeli satış sözleşmeleri
• Abonelik sözleşmeleri
• Muhtasar beyannameleri
• Sigorta prim bildirgeleri

Belirtilen kağıtların her birinde oran aynıdır.

 

Damga Vergisi Ödeme Nasıl Yapılır?

Damga vergisi beyannamesi verildikten sonra, ilgili tutarın çeşitli yöntemler dahilinde ödenmesi gerekir. Bu noktada pek çok kişinin aklına, ödemenin nasıl ve ne şekilde yapılacağı takılabilir. Ödemeler için farklı kanalların kullanılabilmesi mümkündür. Fiziki kanalları kullanmak isteyen kişiler vergi dairelerini ve anlaşmalı bankaların şubelerini tercih edebilir. Fakat günümüzde pek çok ödeme internet üzerinden gerçekleştirilebiliyor. Dolayısıyla damga vergisini de online şekilde ödeyebilirsiniz.

Anlaşmalı bankalar, vergi daireleri ya da Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın internet sitelerini kullanabilirsiniz. Böylelikle ödeme işlemlerinizi hem hızlı hem de pratik bir şekilde gerçekleştirebilirsiniz. Eğer Gelir İdaresi Başkanlığının internet sitesini kullanmak istiyorsanız, genel olarak şu adımları uygulamanız gerekir:

• E-devlete giriş yapın.
• Gelir İdaresi Başkanlığı’nın internet sitesine geçiş yapın.
• Beyanname ve bildirimler bölümüne tıklayın.
• Damga Vergisi Beyannamesini seçin.
• Beyannamenizi doldurun.

Bu adımların ardından, ilgili zaman aralıklarında ödemeyi son derece kolay bir şekilde gerçekleştirebilirsiniz. Ayrıca İnternet Vergi Dairesi Nedir? yazımızı okuyarak ödemelerinizi vergi dairesinin internet sitesi üzerinden nasıl yapabileceğiniz konusunda detaylı bilgi edinebilirsiniz.

 

Damga Vergisi Beyannamesi

Damga vergisine tabi olan kişi ve kurumların, ilgili dönem içinde beyanname vermesi gerekir. Damga vergisinin beyan edildiği bir tür belge olan beyanname, kişi ya da kurumun ödemesi gereken miktarı bünyesinde barındırır. Vergi beyannamesine konu olan pek çok öge mevcuttur. Bunlar genel hatlarıyla şu şekilde sıralanabilir:

• Sözleşmeler
• Şirket kuruluş belgeleri
• Hukuki belgeler

Eğer işlemler için damga vergisinin ödenmesi gerekiyorsa ödeme öncesinde mutlaka beyanname verilmelidir.

 

Damga Vergisi Beyannamesi Nasıl Hazırlanır?

Damga vergisinde beyanname verebilmek için bazı adımların uygulanması gerekir. Bu adımların her biri, aynı zamanda beyannamenin hazırlanması açısından da önemlidir. Beyanname vermek için ilk olarak e-devlete giriş yapmalısınız. Ardından Gelir İdaresi Başkanlığına geçiş yapmalı ve Damga Vergisi Beyannamesi seçeneği üzerinden işlemlerinizi gerçekleştirmelisiniz. Bundan sonraki adım, beyannamenin eksiksiz ve doğru bir şekilde doldurulmasıdır.

Beyanname doldururken dikkat edilmesi gereken çeşitli hususlar bulunur. Bu hususlar, işlemlerin sorunsuz bir şekilde yapılabilmesi adına önemlidir. Beyanname hazırlarken dikkat etmeniz gerekenleri şu şekilde özetlemek olanaklıdır:

• Beyannameyi doğru bir şekilde doldurmalısınız. Eksik ya da hatalı bilgi bulunmamalıdır. Bu nedenle beyannameyi doldururken titizlikle incelemelisiniz.
• Beyannameyi doldurduktan sonra bağlı olduğunuz vergi dairesine teslimi gerçekleştirmelisiniz. Bağlı olduğunuz vergi dairesi ise ikametgahınızın bulunduğu yerdedir.
• Beyanname verilmesi için belirli bir zaman aralığı bulunur. Bu nedenle belirlenen zaman aralıkları içinde beyanname vermelisiniz. Son teslim tarihini geçirmemelisiniz. Ayrıca beyanname verirken ilgili tutardaki damga vergisini ödemeyi ihmal etmemelisiniz.
• Beyanname doldururken çeşitli belgelere ihtiyaç duyabilirsiniz. Bu belgeler arasında beyanname formu; sözleşme, senet ve fatura olmak üzere çeşitli belgeler, damga vergisi ödeme makbuzu yer alır.
• Ayrıca damga vergisinin beyannamesinde kullanacağınız form, beyanname çeşidine göre değişiklik gösterebildiğinden doğru formu edindiğinizden emin olmalısınız. Hangi beyanname formunu kullanmanız gerektiğini bilmiyorsanız Gelir İdaresi Başkanlığı’nın web sitesi üzerinden ilgili bilgileri edinebilirsiniz.

Bu ve bunun gibi hususların her biri, beyanname hazırlarken dikkat edilmesi gerekenleri ifade eder. Beyanname hazırlarken formu eksiksiz ve doğru bir şekilde doldurmaya özen göstermeniz son derece önemlidir. Bunun yanı sıra beyannameyi zamanında teslim etmeli ve damga vergisini belirlenen tarihte ödemelisiniz.

 

Ticari İşletmeler için Hızlı ve Kolay Finansman Çözümleri

e-Fatura finansmanı çözümleriyle ticari işletmelere hızlı, yenilikçi ve pratik finansman çözümleri sunan Figopara; vadesi gelmemiş alacakların finansal kuruluşlar aracılığı ile nakde çevrilmesini sağlayan bir teknoloji platformudur. Siz de Figopara'ya hemen üye olarak şirketinizin nakit akışınızı hızlandırabilir, işletme sermayenizi büyütebilirsiniz.